Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odautora
kontekstuzasadnienia5).Ztegoteżwzględunajpierwdawnyczłowiek
wznoszącróżnegorodzajukonstrukcjebudowlane(szałas,ogrodzenie,
zagrodę),czyrealizująckonstrukcjewwymiarzemechanicznym(koło,
kulę,otwór,wkręty,łuk,haczyk,ostrzekrzemienne,oszczep,grotdo
strzałylubwłóczni,dłubak,postaćigły),jakrównieżncoś”owymiarze
innejużyteczności(obkładałdookołapaleniskokamieniami,czytwo-
rzyłspiętrzeniewodywceluwyłapaniaryblubpalisadęwceluochrony
przedinnymi,albodokonywałwykopuwceluzłapaniazwierzyny,ukry-
ciasięlubutworzeniazasadzki)-defactoodnosiłsiędopojęciowego
obszarumatematykizwiązanegozprzestrzeniąfigurgeometrycznych.
Figurgeometrycznychwpostacitrójkąta,kwadratu,prostokąta,rombu,
ostrosłupa,walca(rury),prostej,cięciwy,przekątnej,stożka,kołaoraz
kuli,awięcmusiałrównieżdefactodokonywaćswoistegoobliczania,co
najmniejtzw.wzrokowego,pewnychpólniektórychfigur,czegopraw-
dopodobniesobiejeszczewogólenieuświadamiał.Dalejmusiałwyko-
rzystywaćliczby,czyliobecnąalgebrę,abydokonaćzregułyprostych
obliczeń-wyliczeniaodległościrzutukamieniemlubczegośwrodzaju
oszczepunapolowaniu,ustaleniailościludzidanejspołeczności(na
początkuzregułytobyłarodzina),liczbyposiadanychzwierząt,skór,
narzędzi,miaryproduktów(zboża,warzyw,owoców)ipojemnościróż-
nychpłynówczysubstancji(woda,miód,miąższowocowo-warzywny,
mleko),atakżewceluwymianyichzinnymiludźminainnepotrzeb-
nemuprodukty(towary).Tymsamymzainicjowałpowstaniepewnego
systemu,któryobecnieokreślanyjestmianemsystemumiariwagoraz
systemuokreślającegopewnąwymiernąwartośćdanejrzeczywznacze-
niuekonomiczno-handlowym.Wkonsekwencjimusiałwtymwzglę-
dzieprzyjąćdostosowanianarzędziamatematycznewpostacichoćby
zwykłychformdodawania,odejmowania,dzieleniaczymnożenia.Póź-
niejprzerodziłosiętowbardziejskomplikowaneobliczeniapotrzeb-
ne,np.dowzniesieniatrwałychbudowli.Ztegoteżwzględuzasadnym
jestpostawienieogólnejtezykierunkowejwedługktórej,matematyka
przyczyniłasiędojakościowejzmianywobszarzeprzestrzennym(ha-
bitatów)człowieka.Wtensposóbdoprowadziłagodoosiadłegotrybu
5Zob.S.Sędziwy,Omatematyce,RepozytoriumUniwersytetuJagiellońskiego,
https:llruj.uj.edu.pllxmluilbitstreamlhandleliteml276120lsedziwy_o_mate-
matyce_2005.pdf?sequence=1&isAllowed=y,[dostęp:05.06.2023].
17