Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IV
.Obcy-stanikierunkibadań
31
todologiąbadań,zaspektamiizewnątrz-,iwewnątrzjęzykowymi18.
Jednymzpodstawowychczynnikówpodziałuzapożyczeńmożebyć
czaszapożyczenia(typologiachronologiczna)lubczynniktematyczny
(typologiatematyczna)19.
Typologiazwiązanazchronologiązapożyczeńobejmuje
zapożyczeniadanegookresurozwojujęzyka,danegookresurozwoju
kultury,anawetokreślonychbardzokrótkichokresówhistorycznych.
Topodejścieprezentująnp.praceobejmująceokresydawniejsze,które
badająwpływjęzykagreckiegoiłacińskiegonadzisiejszejęzyki,np.:
DanutyMOSZyńSKIEJ(1975),TeotynaROttA-ŻEBROWSKIEGO(1990).
Trendbadanianajnowszychzapożyczeńjestdziśbardzoszerokore-
prezentowanyzarównowlingwistycepolskiej,jakirosyjskiejnp.
przezE.W.Marinową,L.P.Krysina,K.Waszakowąiinnych.Badacze
stosującytekryteriastawiająpytanieozapożyczeniadawne,nowsze
inajnowsze,oczaspojawieniasiędanejpożyczki.Ichcelemjestna-
kreślanieswegorodzaju„mapy”zapożyczeńiichwpływunazmiany
wsystemiejęzykazapożyczającego.Rezultatemprzyjętejmetodymoże
byćrównieżwyodrębnieniezapożyczeńwaspekcieicharchaizacjioraz
aktualizacjiwdanymjęzyku(neosemantyzmów).
Jednymzcharakterystycznychkierunkówbadań-nietylkodla
zapożyczeń,alerównieżdlaleksykiwogóle-jesttypologiatema-
tyczna.Ujejpodstawleżypodziałjednostekleksykalnychzewzglę-
dunaprzynależnośćdookreślonejklasytematycznej.Zastosowane
kryteriumpozwalazilustrowaćcharakterystycznedladanegoetapu
rozwojujęzykatypysłownictwa,typygrupleksykalno-tematycznych,
któreaktywniesięrozszerzająpodwpływempożyczek.Stosowanietej
typologiiumożliwiasformułowanieodpowiedzinapytanieopolatema-
tyczne,wktórychnastępujewzrostsłownictwa.Przykładowo,badanie
pożyczekzgodnieztątypologiąpozwalawyprowadzićwniosek,iż
wewspółczesnymjęzykupolskimirosyjskimaktywniezapełniająsię
takiegrupytematyczne,jakekonomia,rozrywka,informatyka,moda,
kulinariaitp.20
18Doaspektówwewnątrzjęzykowychnależąograniczeniasystemowe,normyjęzy-
kowe,tendencjerozwojowe,którewpływająnaadaptacjęsłowawdanymjęzyku.
19Por.E.W.Marinowa(Маринова2008a,s.35-36).
20Donazwiskautorówtychgruptematycznychjeszczewrócę.
