Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Wprowadzenie:Nowendziady”?ś
OtofragmentwierszaKrólowieLitwyzlipca1983roku6:
KrólowieLitwypoddębamileżą
Robakwichczaszkachmechjestichodzieżą
[ś]
Potężniwładcynocnejokolicy
Królowieżukówmrówekibrusznicy
[ś]
Borsukoglądaświęteichoblicza
JakjaciękochamLitwotajemnicza
Iświecipróchnonocnaichstolica
JakkiedyśwWilnieniezgaszonaświéca.7
29
Tam,wwierszuPojedź1nprzodkowieświęci”,tu,wKrólachLi-
twy1nkrólowieświęci”;tam1leżącychwmogiłkach,buczynie,
strzegąnlisidzik”,tu1borsukzaglądawichświęteoblicze:truchło
ipusteczaszki.Itu,itam,iwcałejUlicyMandelsztama1historia
rozpoznawalnajestparadoksalnie:jakoobszarśmierci,truchła,niepa-
mięci,strażnikównatury,którzy1tylkooniipoeta,docierającyprzez
palimpsestowezłożaczasu,topografii,naturydoutajonegoobszarupa-
mięcioprzeszłości1zdolnisątrwaćnastrażypamięciotych,których
pochłonęłahistoriarozpoznawanajakofiguraniepamięci.Przekształ-
cenieniepamięciwpamięć1otozadaniepoety.Otonadaniesensu
historii.Ipomocnewtymbędziedawnesłowo,dawnyobrzęd,tak
jaktu,wPojedź,innychndziadów”1kiedynoświcieupiórwstaje”
iprowadzinasnamogiły(mogiłki).nCzasprzypomniećojcówdzieje”,
mówiuMickiewiczaGuślarz8.Wartopamiętaćotejformulepodczas
lekturyndziadów”Rymkiewicza.
Mogiłysąukryte,utajone,jak1mówiącparadoksalnie1nieobec-
nejestto,copozostałopoJadźwingach:
6Wartopamiętać,żewierszten,podobniejakWierszdlaplemieniaJadźwingówś
wplecionywtkankęprozyRymkiewiczazczasówstanuwojennegoRozmowypolskie
latemroku1983,jestlirycznymkomentarzemhistoriozoficznym,korespondującym
zwyrażanymitrybemdyskursywnymsądaminpanaMareczka”1bohaterapowieści.
7J.M.Rymkiewicz,KrólowieLitwy,[w:]id.,Cichociszejś,s.73–74.
8A.Mickiewicz,Dziady.CzęśćII,s.34.
