Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
MałgorzataKrakowiak
tłumacz,PiotrKochanowski)zadecydowałokształcieanonimowego
poematuheroicznegozXVIIwieku,októrympamiętająhistorycy
literatury,ObleżeniaJasnejGóryCzęstochowskiejpieśnidwanaście.
Nawetzsekularyzowanespołecznościzachowują—bodajmglistą
—pamięćoszczególnymcharakterzepewnychmiejsc.Wpołowie
zeszłegostuleciaEliadenapisał:flnajbardziejnawetzdesakralizowa-
naegzystencjazachowujejeszcześladyreligijnejwaloryzacjiświata”9.
Przestrzeńreligiibezreligijnościzapełnionazostaławielomaopra-
cowaniamioformułachduchowości,rytuałach,pedagogicemiejsca
wogóle,aheterotopiachwszczególności,poktóreniebędziemytu
sięgać.Proponujępoprzestaćjedynienazacytowaniuklasyka:
człowiekspołeczeństwprawspółczesnychstarasiężyćjak
najbliżejśrodkaświata.Wie,żejegokrajznajdujesięfaktycz-
niepośrodkuziemi;żejegomiastostanowipępekświata,
anadewszystkoświątyniabądźpałacsąprawdziwymiśrod-
kamiświata;atakżechce,abyjegowłasnydomznajdowałsię
wśrodkuibyłimagomundi10.
Wszystko,coznajome,dobre,świętewymagatroski,osłonięcia.
Zwróćmyjeszczeuwagęnaszczególnieinteresującyelement—
granicę.Wprzypadkuoblężeniaprzestajebyćonasferątransgresji.
Należyjąumocnić,byizolowała,bygwarantowałabezpieczeństwo,
bypozwalałastrzeccennegośrodka.Wydajesiętedy,żenajwięcej
ooblężeniu—dosłownymiprzenośnym—miałbydopowiedzenia
siedzącyokrakiemnamurzegranicznym.Tojednakfiguraczysto
literacka,akonkretniej—groteskowa.Dotejporyuwagisprowoko-
wanePolskimarchetypemoblężeniautrzymywanebyływtoniepowagi.
SamKwiatkowskiwszakwskazywałnajeszczejedenprzykład:flwy-
śmienitą,groteskowąibardzozabawnąparodiętoposuoblężenia”11,
czylinaKronikęoblężonegomiastaSławomiraMrożka.Czemusłużył
ówprzykład?Pokazaniu,jak,przywykorzystaniusatyry,pisarzod-
dalanarzuconystereotyp.
9M.Eliade:Sacrum—mit—historia.Wybóresejów.Warszawa1993,s.55.
10Ibidem,s.70—71.
11J.Kwiatkowski:Polskiarchetypś,s.398.
