Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Finalnafazaegzystencjiwujęciu
psychologii
Opróczwymiarubiologicznegodotyczącegocielesnościstarość
matakżeswójwymiarpsychiczny.WedługM.Susułowskiej
psychologiczneteoriezajmująsięopisemiwyjaśnieniemprocesu
starzenia,zmierzająckuzrozumieniujegodynamiki,atakże
modyfikacjiioptymalizacjizachowaniaczłowiekawpodeszłym
wieku41.Wkręguzainteresowańowychteoriiznajdująsięzdolności
adaptacyjne,psychomotoryczne,uczeniasię,zapamiętywania,
myślenia,inteligencji,motywacjiiemocjiseniorów,zmian
osobowościowych,psychicznychicharakterologicznychzwiązanych
zestarzeniemsię42.
Dolat70.ubiegłegowiekudominującymwpsychologii
podejściemwzględemstarzeniasięistarościbyłmodeldeficytu,
zwanyinaczejteoriądeprywacji.Upraszczając,wedługjego
zwolenników,zaawansowanywiektosynonimstratiubytków
wsferzeintelektu,twórczychosiągnięćizdolnościpoznawczych.
Takiepostrzeganiestarościopierałosięnatzw.hipoteziedojrzałości
–degeneracji,wedługktórejuczłowiekaznacznieosłabiasię
zdolnośćuczeniasię,poczynającjużod30.rokużycia.Jednym
znaukowców,którzypodważylisłusznośćtejteorii,byłniemiecki
gerontologHansThomae,prowadzącylongitudinalnebadania
osobowościseniorów.Ichwynikiwykazały,żezachowanieosób
starszychmoże,takjakwewcześniejszychokresachżycia,podlegać
zmianomnadrodzeuczeniasię,aspecyfikastarościniewyklucza
rozwojuosobowościczymożliwościosiągnięć43.Trudnonie
zgodzićsięztymstwierdzeniempozapoznaniusięzlekturądzieła
MieczysławaWallisa.Autorpodajewieleprzykładówznamienitych
artystów,którychpóźnatwórczość,przypadającawłaśnienaokres
doświadczanejprzeznichstarości,nietylkonieosłabła,niestraciła
najakości,alewręczrozkwitła44.Koncepcjawypracowanaprzez
H.Thomaeijegowspółpracownikówzostałanazwanateoriąszkoły
bońskiej,awysuwającpoważnekontrargumentywobecmodelu
