Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stanwcześniejczypóźniejzostajezaburzony.Booto
–naowymwyimaginowanymobrazie–pojawiasię
przebiegłyczłowiekzkijkiem.Wbijagowśrodekpola,
zakreślawokółsporyobszaristwierdza:„Oddziśtojest
moje”.Owa„mojość”,określonapóźniejjako
własność/przynależność,zkoniecznościzrodziłacałą
masępytań:„Czemutwoje,aniemoje?”,„Czemuchcesz
miećażtyle?”,„Czemutwojejest
większe/lepsze/piękniejsze/zasobniejsze?”,„Czemutwoje
przynosiwiększydochód?”,„Czemuakuratto?”itak
dalej,niemalwnieskończoność,takwwymiarzerelacji
indywidualnych,międzygrupowych,jak
imiędzypaństwowych.Wyjaśnienienajprostsze,
niewymagająceopakowaniawtomybadańczy
opracowań,któreostatecznieczęstoprowadzą
dopodobnychwniosków.Posiadanie,wkażdejpostaci,
stałosiępodstawąkonfliktu.Możnabowiemposiadać
więcejlubcoślepszejjakościniżto,coposiadaktoinny.
Posiadasięcoś,byzdobywaćbądźutwierdzaćswoją
władzęnadtymi,coposiadająmniej.Askorojużsięcoś
posiadło,toczemuniesięgnąćpowięcej,pojeszcze?
Tymsposobemsilnimoglisięangażowaćwwojnyniemal
wnieskończoność,zyskująckolejneterytoria
ipomnażającwładzę,którazawszeznajdowałamotywy
dlausprawiedliwieniaswychdziałań.Boprzecież
silniejszy„może”,choćlepiejpowiedzieć„ma
możliwości”,przynajmniejpókinietrafinajeszcze
silniejszegoalboniepadnietrupem(choćbyzestarości).
Rządypewnegoszczególnegorodzaju–przezBarbarę
Tuchmanokreślanewprostjako„złe”–przezwieki
prowadziłyswojekrajewłaśniekuwojnie.Znajdziemy
pośródnich„tyranięlubucisk”,„wybujałeambicje
władców”,„nieudolnośćlubdekadencję”(bynierzec
wręcz„degenerację”)władzy,awkońcui„szaleństwolub
bezmyślnąpychę”[Tuchman1992,s.19].Wszystkieone,
wkażdejzeswychpostaci,prowadzićmają
do„militarnegoszaleństwa”,którewkrytycznych
momentachmożemiećwpływnalosykonkretnej
wojny2.Gdyjednakidzieobezpośrednieprzyczyny
