Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dowyborupokojowegosposoburozstrzygnięciasporu
[Grocjusz1957,s.230].TąsamądrogąszedłImmanuel
Kant,uznającnajpierw,że„wojnajestostatnim
ratunkiemismutnymśrodkiemprzymusu,jakiego
wstanienaturalnymprzychodziużyćdlaobronyswych
praw”[Kant1993,s.34],ajednocześniewfederacji
wolnychisuwerennychpaństwupatrującsposobów
nazabezpieczeniepokoju.Podobneideeprzyświecały
przecieżtwórcomNarodówZjednoczonychczykonwencji
prawczłowieka.Jakpokoleniaprzednimi,takiXX-
wiecznesystemypolityczneorazetycznepróbowały
narzucićwojnieprawneimoralneramy.Sukcestych
działańzperspektywyczasuokazujesięjednaktylko
połowiczny.ZdrugiejjednakstronyArendtmarację,
wskazując,żechoćpodrugiejwojnieświatowejuczyniono
wieledlazabezpieczeniapokoju,toprzecieżniemal
wprostzsytuacjiglobalnegokonfliktuświatprzeszedł
wstan„zimnejwojny”.Idącdalej,możemydostrzec
kolejnewojny,równieżwichnowychodmianach,które
wymykająsięwcześniejszymdefinicjom,alboinajstarsze
ichpostacie(jakwojnadomowa,ludobójstwoczynowe
formywojenprywatnych),gdziewobeckonkretnych
przykładówświadczącychozbrodniczejdziałalności
kolejnychreżimów(choćbyzbrodnie,jakichwSyrii
–AleppoczyGucie–dopuszczasięreżimBaszaraal-
Asada)ostatecznymsędziąpozostajejaknaraziewłaśnie
wojna.Nawetjeślipóźniejprzyjśćmajakaśpowojenna
sprawiedliwość,to…przyjśćmaonakiedyś,aniewtym
konkretnym,naznaczonymtragediąiśmiercią,
momencie.Tymsamymwojnawydajesięwów
przewrotnysposóbnormalna.„Stałośćiregularność”jej
występowaniawhistoriioraz„powszechność
iwszechobecność”[Hillman2017,s.37]wojnywskali
światowejstajesięświadectwemowej„normalności”,
zktórątrudnopolemizować,anaktórątaktrudnosię
zgodzić.
Wojnazatemnieodłącznietowarzyszyludzkości,jej
losomihistorii.Możnanawetzaryzykowaćstwierdzenie,
żeczłowiekmawniejswegorodzajuupodobanie,
