Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
emocjami,takimijakstrach.Lojalnośćwiążesięześlepympodążaniemzajakimiś
nakazami,jestonazzałożeniabezkrytycznaorazstawiajednostkęniejakowpozycji
niewolnika,poddanego.Wiernośćzkoleiniewydajesięślepa.Pozytywnenastawie-
nieemocjonalneniepozbawiaczłowiekazdolnościdokrytyki.Wręczwymagaono
krytycznegospojrzenia,takabymożliwebyłopoprawianieiulepszanieprzedmiotu
wierności.Wiernośćponadtoniejestwarunkowa,niezależyona-takjaklojalność-
odpewnychczynników,naprzykładodtego,ktosprawujewładzę;czyjestonwystar-
czającosilny,abybyćzdolnymdowymuszeniaposłuchudlaswoichrozkazów;czy
swoimpoddaństwemjednostkamożeosiągnąćdlasiebiecośkorzystnegolubuniknąć
nieprzyjemności.Wiernośćjestbezinteresownadlatego,żeopierasięnapozytywnych
emocjach,naprzywiązaniujednostkidoprzedmiotuwierności,cowpływanapostawę
izachowaniejednostkiwzględemprzedmiotuwierności.
Pojęcienwierności”zdajesięniewyrażaćtreściprawnych,gdyżjegopodsta-
wąjestpozytywnyemocjonalnystosunekjednostkidoprzedmiotuwierności.Stąd
teżniemożliwewydajesięzastosowanieprzywykładniobywatelskiegoobowiązku
wiernościRzeczypospolitejPolskiejwykładnijęzykowej,ponieważprowadziona
downioskówniemożliwychdoprzyjęcia,gdyżsąonesprzecznezpodstawowymi
zasadami,naktórychopierasięsystemprawny(naprzykładniemożnośćnakładania
najednostkęobowiązkużywieniaprzezniąokreślonychuczuć)orazjednoznacz-
niedążądoprzełamaniazasadylegalizmu,ponieważniewiadomo,cojednostka
wiernamiałabyrobićlubczegonierobić,wypełniającswójobowiązekwierności
RzeczypospolitejPolskiej.Stądteżniemożliwejestrównieżwyłożenietreścitego
obowiązkuprzyzastosowaniuwykładnisystemowejlubfunkcjonalnej(wtymte-
leologicznej).Wynikatozbrakumożliwościustaleniaprzyużyciuwykładnijęzy-
kowejnawetzakresupożądanychprawemnakazówlubzakazówwypływających
ztegoobowiązku.Tymbardziej-jaktozostałopowyżejwskazane-czyminnym
jestwierność,aczyminnymlojalność.Zobowiązkulojalnościmożnabyjeszcze
wysnućwnioskicodozakresuwymaganegozachowaniaosobynimzwiązanej.Nie
oznaczatojednak,żewnioskitebyłybydoprzyjęcianagrunciezasadydemokra-
tycznegopaństwaprawnegoorazzasadylegalizmu,ograniczającychwładzęwdo-
wolnościjejpostępowaniawobecjednostki.Stądteżustaleniawspółczesnejdok-
trynyprawakonstytucyjnegocodotreściobowiązkuwiernościRzeczypospolitej
Polskiej18,wopiniiautoraniniejszejksiążki,należyuznaćzaniesatysfakcjonujące,
18
Zob.B.Banaszak,KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiej.Komentarz,WydawnictwoC.H.Beck,
Warszawa2012,Legalis/el.,komentarzdoart.82,tezy1-3;W.Skrzydło,KonstytucjaRzeczypospo-
litejPolskiej.Komentarz,WoltersKluwerPolska,Warszawa2013,LEX/el.,komentarzdoart.82;
M.Haczkowska,Art.82,w:taż(red.),KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiej.Komentarz,Wydawnic-
twoPrawniczeLexisNexis,Warszawa2014,LEX/el.,tezy1-5;K.Działocha,A.Łukaszczuk,Art.82,
w:L.Garlicki,M.Zubik(red.),KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiej.Komentarz.TomII,Wydaw-
nictwoSejmowe,Warszawa2016,LEX/el.,tezy1-4;M.Piechowiak,Art.82,w:M.Safjan,L.Bosek
(red.),KonstytucjaRP
.TomI.Komentarzdoart.1-86,WydawnictwoC.H.Beck,Warszawa2016,
Legalis/el.,tezy36-48;M.Florczak-Wątor,Art.82,w:P
.Tuleja(red.),KonstytucjaRzeczypospolitej
Polskiej.Komentarz,WoltersKluwer,Warszawa2019,LEX/el.,tezy1-3.
