Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
11
Podejmowanetuzagadnieniadotyczącerolireprodukcjiwredefiniowaniu
iwspółkształtowaniuobszarusztukistanowiąpoczęścinawiązaniedodiagnoz
WalteraBenjamina,sformułowanychwlatach30iXXwiekuiWsłynnymeseju
Dziełosztukiwdobiejegoreprodukowalnościtechnicznej(1936),atakżewewcze-
śniejszejMałejhistoriifotografi(1931)Benjaminstwierdzał,żepytaniaoarty-
stycznystatusfotografiisąnieistotneibłahewstosunkudoznaczenia,jakiema
onadlakształtowanianowegotypuwidzialności,jakonarzędziekomunikacji
iźródłonowegoobrazuświataivOddziaływaniefotograficznejreprodukcjidzieła
sztukinafunkcjęsamejsztuki-pisał-posiadaowielewiększąwagęniżmniej
lubbardziejartystyczneukształtowaniefotografii”10iReprodukcjanietylkobo-
wiemuczyniłaswoimobiektemvogółprzekazanychjejdziełsztuk”minionych
epok,alesamavzdobyłasobiemiejscewśródmetodartystycznych”-stałasię
nowymnarzędziemartystycznejpraktyki,stwarzającinnewarunkioddziaływa-
niaikontaktuzodbiorcą11iWtymsensie,zdaniemniemieckiegomyśliciela,fo-
tografiazmieniłausytuowaniesztukiijejspołecznefunkcjonowanie,nawetjeśli
nieudałosięjejosłabićwiarywnadrzędneznaczeniedzieł-unikatówiBenjamin
zakładał,żetoostatnie-przywiązaniedoauryoryginałuipojęciaautentyzmu
jednostkowegodzieła-powinnozostaćwyrugowane,aprzynajmniejzdystanso-
waneprzezdziałaniaopartenatechnikachreprodukcyjnych,pozwalającychna
szersządostępnośćiaktywnyudziałwkształtowaniusferyspołecznejkomuni-
kacjiiWuznaniukomunikacyjnegoidemokratyzującegopotencjałureprodukcji
Benjamingotówbyłodrzucićtradycyjnepojęciesztukizwłaściwymmuindy-
widualizmemiautotelizmem,inawetdziałaniaawangardowychartystówuważał
ztegopunktuwidzeniazaprzestarzałeiWrezultaciejednakpodnoszoneprzez
niegohasłovupolitycznieniasztuki”pozostawiazasadnicząniejasność:dlaczego
mielibyśmypotrzebowaćnadalpojęciasztuki,jakamiałabybyćrelacjamiędzy
starympojęciematymnowym-projektowanym?Twórcy,którzyodlat70i
wswoichmedialnychpraktykachczerpaliinspiracjęzmyśliBenjamina,dawali
natopytaniepraktycznąodpowiedź12;rozwiązywalitendylemat,działającnapo-
graniczuinstytucjisztuki,aledokońcazniąniezrywająciChoćdlawspółczesne-
gomedioznawstwatekstBenjaminastanowipozycjęklasyczną,możnaipowin-
nosięgoczytaćjakoteksthistorycznyiSformułowanawwyjątkowychwarunkach
10WiBenjamin,Małahistoriafotografi,tłumiJiSikorski,[w:]idem,Aniołhistorii.
Eseje,szkice,fagmenty,wybóriopraciHiOrłowski,Poznań1996,si120i
11WiBenjamin,Dziełosztukiwepocejegoreprodukowalnościtechnicznej,[w:]idem,
Twórcajakowytwórca.Esejeirozprawy,tłumiRiReszke,Warszawa2011,si26i
12Chodziłotuprzedewszystkimozwrotkupozbawionymartystycznejotocz-
kitechnikomdokumentalnegozapisuwmiejscezmitologizowanychmediówsztuki
(przedewszystkimmalarstwa)iPoriV
iBurgin,TeEndofArtTeory.CriticismandPost-
modernity,AtlanticHighlands1986,si65,si138-139i
