Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
13
dziaartystycznegodziałania14iWistocieteżgranicemiędzyawangardowymeks-
perymentemasferąpopularnejprodukcjiwizualnejokazywałysięwwieluaspek-
tachpłynne;oddziaływaniaiinspiracjeprzebiegałyzwrotniewobukierunkachi
Dowodzitegomiinirozwójtechnikifotomontażu,któraztrywialnegochwytu
wzakresiekompozycjidrukarskiejifotograficznejstałasięnarzędziemawangar-
dowycheksperymentów,byzczasemwprzekształconejprzeznie,zmodernizowa-
nejformietrafićznównastronywysokonakładowychpublikacji-nietylkotych
osympatiachlewicowych,alewrównymstopniuitychzwiązanychzdyskursem
prawicowyminarodowym15iRównieżwodniesieniudoformułowanychwlatach
20ikoncepcjivnowegowidzenia”ivnowejrzeczowości”
,znajdującychodzwier-
ciedleniezarównowartystycznycheksperymentach,jakiwpopularnejprasie
ilustrowanej,wartopamiętać,żepolegałyonewpierwszymkrokunaprzewarto-
ściowaniuiestetycznejnobilitacjiznanychwcześniejzjawiskspozaobszarusztuki,
takichjakfotografiadokumentalnainaukowaiMającnauwadzedwustronną
wymianę,wprowadzonychwtejksiążceanalizachbędęsięstarałauwzględniać
to,jakopisywaneprzezemnieartystycznedziałaniasytuowałysięwrelacjidosze-
rzejpojętejkulturywizualnejswoichczasów-coijakzniejczerpały,zaśwjakich
aspektachzaznaczałyswojąodmienność,odrębnośćcelówiinnystosunekdoza-
pożyczanychzdostępnychźródeł,vznalezionych”obrazówi
Obokułatwionejcyrkulacjiiadaptacjimateriałuwizualnego,technikirepro-
dukcjiotwierałyteż-jakbędętutajpodkreślać-nowemożliwościmyśleniaiko-
munikowaniazapośrednictwemobrazówiPrzyglądającsiępublikacjomLászla
Moholya-Nagya,pismomsurrealistów,pracomOzenfantaiLeCorbusiera,kształ-
towiwydawanegoprzezpolskichkonstruktywistówpismavBlok”orazinnympu-
blikacjomartystycznymwydawanymwokresiemiędzywojennymmożnazauwa-
żyć,żepozafunkcjąstricteinformacyjnąiilustracyjnązawartewnichdokumenty
wizualnezyskiwałydalekoidącąsamodzielność,tworzyłyszeregiikonstelacje
paralelnedotekstu-akcentującepewnezawartewnimznaczenialubwnoszą-
ceinne,własneiNiekiedysamsposóbdoboruiestetycznegozakomponowania
sąsiadującychzesobąobrazów,zawiązującesięmiędzynimiformalneanalogie
ipokrewieństwazyskiwaływprowadzeniulekturynadrzędnąrolęiCzysama
technikareprodukcjizachęcaładoszukaniategotypupodobieństwisugestyw-
nychzestawień?Wydajesię,żewrazzmożliwościąrekonfiguracjiiswobodnego
łączeniaobrazówoweformywizualnegomontażustałysiędlaartystównowym
polemeksperymentów,azarazemnarzędziemwzmocnionegooddziaływaniana
widzów-czytelnikówiStwierdzenietakiejzależnościmiędzytechnikąreprodukcji
14PoriAiGwóźdź,PochwaławidzialnościiZestudiównadniemieckąmyśląflmową
doroku1933,Katowice1990i
15PoriSiCzekalski,Awangardaimitracjonalizacji.Fotomontażpolskiokresudwu-
dziestoleciamiędzywojennego,Poznań2000,si158-169i