Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
vDzieławszystkichstylówiwszystkichepok”iii
27
ideivuniwersalnegomuzeum”
,pojętegojakopełneodzwierciedleniedziejówsztukii
JeślipropozycjaŻarnowerównyiSzczukibudzipoczucieanachronizmu,toprzede
wszystkimdlatego,żewydajesięechemXIX-wiecznychkolekcjiodlewówikopii
-zbiorów,którewdrugiejdekadzieXXwiekustawałysięczymśwstydliwym,lecz
wciążjeszczefunkcjonowałyjakodydaktyczne,propedeutycznenarzędzieiRepro-
dukcjafotograficzna,bardziejmobilnaimniejkosztowna(vmuzeumreprodukcji”
miałobyć,zgodniezprzewidywaniami,zbioremwędrownym-wychodzącymna-
przeciwodbiorcom7),stanowiłajedynienowszewcieleniestarejideiiJednocześnie
owaśmiaławizjavmuzeumuniwersalnego”samabyłapochodnąnowejświadomo-
ścimediówreprodukcyjnych,pozwalającychmyślećovkolekcjitotalnej”-analo-
giczniejakwsłynnym,niecopóźniejszymvmuzeumwyobraźni”AndréMalraux8i
ProponowaneprzezMoholya-Nagya,SzczukęiŻarnowerównę,czywreszcie
przezfrancuskiegopisarzawzorcekolekcjiopartejnareprodukcji-przywszelkich
dzielącychjeróżnicachiodmiennościkontekstów-możnawidziećnietylkojako
zapowiedźnowejsytuacjisztukivwepocejejreprodukowalnościtechnicznej”
,lecz
takżeprzedłużenieprocesówsięgającychwgłąbpoprzedniegostuleciaiFotogra-
ficznadokumentacjaireprodukcjadziełsztuki,tworzonanapotrzebyinstytucji
muzealnych,naukowychidydaktycznych,aleteżpojedynczychbadaczy,artystów,
amatorówikolekcjonerów,jużodlat50ii60iXIXwiekustałasiębowiemjednym
zczynnikówopanowywaniaiporządkowaniasztukiprzeszłościiEpokahistoryzmu
ikształtowaniasięnaukowejhistoriisztukitojednocześnieczasyindustrializacji
irozpoczynającegosięumasowieniaiRozwójprasyilustrowanejisłużącychjej
technikgraficznychorazpojawieniesięfotografiitworzyłynowepodstawykultury
wizualnej,poszerzającejsferęwidzialnościispołecznyzasięgcyrkulacjiobrazówi
Rolafotografiiwydajesięwtejkonfiguracjiszczególna:dziśczęstopostrzegasię
jąjakonarzędziewizualnegopodbojudokonanegoprzezświatzachodniwepoce
przemysłowej-jakoinstrumentzaspokajającyipobudzającynaukowepotrzeby
dokumentacji,klasyfikacjiispołecznejkontroli,ciekawośćipociągdoegzotyki9i
Wswojejpotencjalnienieskończonejchłonnościiotwartościfotografiazjednej
stronyużywanabyładlapotwierdzeniaiupowszechnieniaustalonychartystycz-
nychkanonów,reprodukowaniatego,couznaneiznane,zdrugiejnatomiastszła
7vBlok”1924,nr8-9i
8AiMalraux,LesVoixdusilence.Lemuséeimaginaire,3èmeedition,Paris1965(prze-
kładfragmentów:Muzeumwyobraźni,tłumiAiDziadek,[w:]Muzeumsztuki.Antologia,
rediMiPopczyk,Kraków2005)iKoncepcjaMalrauxdoczekałasięwielukrytycznych
komentarzy,zobimiiniSiMorawski,Absolutiforma.Studiumoegzystencjalistycznejeste-
tyceAndréMalraux,Kraków1966,zwłaszczasi56-60;GiDidi-Huberman,L’Albumde
l’artàl’époquedu«Muséeimaginaire»,Paris2013i
9PoriAiSekula,HandelfotografamiorazCiałoiarchiwum,[w:]idem,Społeczne
użyciafotografi,tłumiKiLewandowska,KiPijarski,Warszawa2010i
