Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmiotmalarskoprzedstawionyijegointerpretacjaontologiczna
31
samejbarwie.Gdymówimyojejjakości,jasnościinasyceniu,wówczasją
właśnieuznajemyzapodmiot,któremuprzysługujątewłasności.Forma
przysługiwaniaibyciapodmiotemulegazatempodwojeniu,gdyżbarwa
wziętajakopewnawłasnośćprzysługującaprzedmiotowiigobudująca
samastajesiępodmiotem,któremuprzysługująokreślonewłasności.Przy-
padektenniejestażtakrzadki,jakbysięmogłopoczątkowowydawaćinie
dajesięograniczyćjedyniedoabstrakcjikolorystycznej.Jeślibowiemuznać,
żewmalarstwieistotnesą:kolorystycznydetal,swoistagraświatłaicienia,
pewnenasyceniabarwą,towłaśnieonezyskująswąpodmiotowość,przed-
miotzaśstanowijedyniefunkcjęichukazywania.
Pierwotnośćzmysłowychjakościkolorystycznychprzedmiotumalar-
skoprzedstawionegoniewyczerpujejednakjegouposażaniamaterialne-
go.Przedmiottenujawniabowiem–stosowaniedoswegotypu–wiele
innychwłasnościistanówrzeczy,począwszyodtychnajprostszych,np.
swoistegociężaru,ażpojakościemocjonalneczynawetmetafizyczne.Jeśli
mówimyoflnastroju”pejzażu,toprzypisujemymutęwłasność,którajako
wnimzobiektywizowanacharakteryzujegoinależydojegotreściowego
zakresubytowego.Podobniejestzportretem,wktórymosobaprzedsta-
wionazostajeuchwyconawswoistymrysiepsychicznym,anawetlosie
życiowym.Trudnopodaćjednoznacznąklasyfikacjętakichwłasności
zuwaginaindywidualnośćkażdegomalarskiegodziełasztuki.Jednak
ichistotnymiwspólnymrysemjesttozapośredniczeniewjakościachko-
lorystycznych.Nawetnajbardziejwzniosłecechyflfigury”charakteryzują
siępoświatązmysłowości.Byćmożeztegowzględuwzniosłośćwczystej
postacijestwmalarstwierzadkospotykanąwartościąestetyczną.
Interpretacjiprzedmiotuprzedstawionegowobraziejakoprzedmiotu
pierwotnieindywidualnegomożnapoczynićzarzut,żejejzakresobowią-
zywaniadotyczyjedynieportretu,wszakprzedewszystkimwnimwystę-
pujeprzedmiotoindywidualnejnaturze.Jakijednakstatusmająobrazy,
wktórychpojawiasięwielośćprzedmiotów,jednakniebezładnaicha-
otyczna,leczuporządkowanaitworzącato,comożnaokreślićmianem
martwejnatury,scenyrodzajowejczypejzażu?Pomocnewjegoustaleniu
będzieodwołaniesiędokategoriiprzedmiotuwtórnieindywidualnego.
Jestnimnadalpewientwórpowstałyzescaleniadwóchmomentów
formalnych:podmiotuiprzysługiwania,jednakjegospecyfikapolegana
tym,żezostajeonukonstytuowanynazbiorzedającychsięefektywnie
wyróżnićprzedmiotówpierwotnieindywidualnych.Innymisłowy,jest
dlańflistotneicharakterystyczne,żekonstytuujesięonnapodłożucałości
sumatywnejzefektywnymiczęściami,którazeswejstronyzapodstawęby-
