Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
ArturMordka
towąmaostateczniemnogośćpierwotnie(samoistnych)przedmiotów”14.
Niejawisięjednakjakoichzbiór,leczwłaśniejakoswoistyobiekt,który
posiadaokreślonewłasnościniedającesięsprowadzićdorelacjimiędzy
jegoczęściami.
Pozwalatonanowemożliwościinterpretacyjneobrazu.Takteżprzed-
stawionywnimpejzażcharakteryzujesięnietylkookreślonymipodzia-
łamipłaszczyznowymi,którebudujądającesięefektywniewyróżnićin-
dywidualnetwory,leczsamjakocałośćnabieracharakteruprzedmiotu
wtórnieindywidualnegoookreślonychwłasnościach.Istotnajestwłaśnie
tazmianakwalifikacjikategorialnejczyteżswoistyskokformyflczęść–
całość”doformyflpodmiot–przysługiwaniewłasności”.
Niejestonajednakostatecznainieodwracalna.Zpewnością,czyto
wpercepcjiestetycznej,czyteżwsamymprocesietwórczym,możewybi-
jaćsięformaprzedmiotowaitotakwyraźnie,żeprzysłanianiemalcałko-
wicieformębyciacałościąookreślonychczęściach.Zarazemjednakoba
rodzajeformymogąsięrównoważyć,takżerazdostrzegamywobrazie
wielośćdającychsięefektywniewyróżnićczęścitworzącychcałość,to
znówprzedmiotwtórnieindywidualny.
Zarysowanenarzędziepojęciowezaczerpniętezontologiiformalnej
wpewiensposóbwyjaśniająstrukturęprzedmiotumalarskoprzedstawione-
go.Charakterystycznedlaniejjestswoistemigotanieformalne,którepolega
natym,żejedenitensamznakmalarskimożeprzybieraćpostaćcałościzło-
żonejzczęściorazpostaćprzedmiotupierwotnieiwtórnieindywidualnego.
Wtymsensiejużnapoziomiestrukturywymykasięjednoznacznemuokre-
śleniu.Matorównieżzwiązekzjegoszczególnymsposobemistnienia.
Sposóbistnieniaprzedmiotumalarskoprzedstawionego
Sposóbtenniejestbowiemrealnychoćbyzewzględunato,żewłasności
przedmiotumalarskoprzedstawionegoorazonsamniedająsięsprowa-
dzićdowłasnościfizycznychmożliwegomateriałuartystycznego.Różnią
sięoneegzystencjalnieitreściowo,przyczymegzystencjalnaróżnicawy-
bijasięnaplanpierwszy.Nawetprzynajbardziejrealistycznymprzed-
stawieniuniktniepomylikrajobrazurealnegozzaprezentowanymwob-
raziepejzażemaniteżegzystencjalnieniesprowadzitegodrugiegodo
malowidławsensierzeczyfizycznej.
14
Idem,Spóroistnienieświata...,op.cit.,s.126.
