Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Część1.NadTamizą
31
EwaPaczoska
UniwersytetWarszawski
Stolicanowoczesności.Londynwliteraturze
angielskiejipolskiejpoczątkówXXwieku
(zrzutemokananastępnestulecie)
Londyn-czylibilanscywilizacji
Dlapytańonstołeczność”różnycheuropejskichośrodków,traktowanąjakolustro
kulturydanejepoki,XIX-wiecznyLondynwydajesięprzykłademszczególnie
interesującym.WXIXwieku,wzwiązkuztempemrozwojubrytyjskiejgospodarki
igwałtowniepostępującejindustrializacji,AngliastajesięwEuropiesymbolem
postęputechnicznego,dowodemnasłusznośćoptymistycznychkoncepcjirozwoju
snutychprzezreformatorówspodznakupozytywizmu.Wkręguichwizjiiprojek-
tówLondynuosabia,generalnie,wolność,postęp,szansecywilizacji.W1894roku
RichardJefferies,angielskieseistaipowieściopisarz,piszeoLondyniekońcaXIX
wiekujakoostolicyświata,wręczjedynymnprawdziwierealnym”miejscunaziemi,
doktóregomusząwjakiśsposóbodnosićsięinnemiastaikraje:nserceświataznaj-
dujesięwLondynie”(Jefferies,1894:326;zob.takżeWolfreys,1998),botubijepuls
światowejgospodarkiitędyprzepływająnapędzającejąpieniądze.
Wdrugiejpołowiestulecia-zasprawątriumfówpolitykiimperialnej,powo-
dzeniagospodarczego,udanychispójnychprojektówspołecznychzwiązanych
zwiktoriańskimifundamentamietycznymi,nbrytyjskość”stajesięwEuropiezbiorem
cechuznawanychzaszczególnieatrakcyjne.PoSedanieiKomunieParyskiejpewnej
marginalizacjiulegarolaFrancjinamapieeuropejskiejpolitykiigospodarki-jest
toprocesrównoległydowzrostupotęgiWielkiejBrytanii.Londynnwygrywa”też
