Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1Pojęcieifunkcje
obronykoniecznej
1.1.Pojęcieobronykoniecznej
W
gdydochodzidobezprawnegoibezpośredniegozamachunaokre-
codziennymżyciuzdarzająsięsytuacje,najczęściejnieoczekiwane,
ślonedobropodlegająceochronieprawnej.Częstosytuacjetesązwiązane
zezłąwoląagresora,którypoprostuchcewyrządzićinnejosobiekrzywdę
lubpozbawićokreślonegodobra,choćzdarzasiętakże,żezamachwynika
niezezłejwolisprawcy,azokoliczności,naktóredanaosobaniemiała
większegowpływu(np0zamachzestronyosobyniepoczytalnej).Dochodzi
wówczasdokolizjidóbrdobrazagrożonegoniebezpieczeństwemzama-
chuidobraosoby,któratemudobruzagraża.Częstobywatak,żejedyną
możliwościąuchyleniatakiegoniebezpieczeństwajestnaruszenielubwręcz
unicestwienieinnegodobraprawnego.Prawokarneniemożewtakich
sytuacjachpozostaćobojętnezkilkuzasadniczychpowodów,słusznie
wskazywanychjużwpolskiejdoktrynieprawakarnego.Popierwsze,jak
trafniepodnosiJerzyLachowskichoćautorodnosiswerozważaniado
stanuwyższejkoniecznościprawokarneinteresujesięsytuacjami,wktó-
rychczłowieknaruszacudzedobra,np.godziwżycie,zdrowie,wolności
iprawaosobiste,czyteżmajątkoweinnejosoby.Zasadązatemjestto,że
kto,będączdolnydoponoszeniaodpowiedzialnościkarnej,jednocześnie
naruszadobraprawneinnychosóbwsposóbwyczerpującyznamionaczy-
nuzabronionego,podlegaodpowiedzialnościkarnej
1
.Podrugie,autor
tentrafniewskazuje,żeprawo,awszczególnościprawokarne,niemoże
wymagaćodczłowiekatego,abytolerowałniebezpieczeństwozagrażające
1
J.Lachowski,Stanwyższejkoniecznościwpolskimprawiekarnym,Warszawa2005,s.1.
1.1.Pojęcieobronykoniecznej
17