Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kojarzyćobronykoniecznejzreakcjązemstyczyosobistegowymierzenia
sprawiedliwościprzezosobęnapadniętą,leczwłaśniezwypełnieniem
społecznegopoczuciasprawiedliwościisłusznościpoprzezdopuszcza-
niepodjęciaprzezkażdegoodpowiedniejreakcjinazamachnaokreślone
dobroprawne.Każdymabowiemprawobronićswoichdóbrlubdóbrinnej
osobyprzedbezprawnym,bezpośrednimirzeczywistymzamachembez
koniecznościuprzedniegouzyskaniaindywidualnegozezwoleniaodwła-
dzypaństwowej,takżejeśliwiążesiętozgodzeniemwdobronapastnika.
Wprowadzenieprzezustawodawcębezkarnościobronykoniecznej,atakże
umożliwieniezłagodzeniaodpowiedzialnościkarnejlubodstąpieniaod
wymierzeniakarywprzypadkuprzekroczeniajejgranic(awokreślonych
przypadkachnawetniepodleganiakarze)stanowiązatemwłaśnierealizację
funkcjisprawiedliwościowejobronykoniecznej.
Ostatniąfunkcjąprawakarnego,którąnależyodnieśćdofunkcjiobro-
nykoniecznej,jestfunkcjagwarancyjna.Jakożereakcjakarnoprawna
dotyczyingerencjipaństwawpodstawowewolnościiprawaosobykaranej,
koniecznejestskutecznezabezpieczeniejednostkiprzedmożliwościąwyko-
rzystaniaprawakarnegowsposóbsprzecznyzzasadamidemokratycznego
państwaprawa
32
.Takokreślonezadaniejestrealizowanepoprzezjasne
określenieprzezustawodawcękataloguczynówzabronionych,wymiaru
karyczyzasadyodpowiedzialnościkarnej–wakcienormatywnymrangi
ustawowej
33
,cowynikazkonstytucyjnieokreślonejzasadywyłączności
ustawowejwstanowieniuregulacjiprawnokarnych
34
.Oznaczato,żenikt
32
A.Zoll,W.Wróbel,Polskieprawokarneł,op.cit.,s.44.
33
P.Kozłowska-Kalisz,[w:]Prawokarnematerialne…,op.cit.,s.29.
34
Artykuł42ust.1KonstytucjiRPwyrażabowiemzasadę,żeDodpowiedzialnościkarnej
podlegatentylko,ktodopuściłsięczynuzabronionegopodgroźbąkaryprzezustawę
obowiązującąwczasiejegopopełnienia”.Jesttobezpośredniakonstytucjonalizacja
zasadynullumcrimen/nullapoenasinelege.Należytakżezwrócićuwagęnatreśćart.31
ust.3KonstytucjiRP,którystanowi,żeDograniczeniawzakresiekorzystaniazkon-
stytucyjnychwolnościiprawmogąbyćustanawianetylkowustawieitylkowtedy,
gdysąkoniecznewdemokratyczympaństwiedlajegobezpieczeństwalubporządku
publicznego,bądźdlaochronyśrodowiska,zdrowiaimoralnościpublicznej,albo
wolnościiprawinnychosób.Ograniczeniateniemogąnaruszaćistotywolności
ipraw”.Równieżwprzypadkuregulacjiwprowadzającychsankcjeocharakterze
majątkowymzostałazastrzeżonaformaustawowa.Artykuł63ust.3KonstytucjiRP
stwierdzabowiem,żewłasnośćmożebyćograniczonawyłączniewdrodzeustawy,
zgodniezaśzart.46KonstytucjiRPprzepadekrzeczymożenastąpićtylkowprzy-
padkachokreślonychwustawie.Wprzypadkukaryograniczeniawolności–jejpostać
28
Rozdział1.Pojęcieifunkcjeobronykoniecznej
