Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iJarosławainadodatekjeszczetrzylistymatkiPawłaHertza
PaulinydoIwaszkiewiczaz1934roku,wktórychmowaokłopotach
szkolnychsyna,któryniedość,żema„osobiebardzowysokie
zdanie”,tojeszcze:„Przejawiaabsolutnąniechęćdosprawżyciowych
ićwiczeniafizyczne,isportytraktujezchorobliwymwstrętem,tak
samojaksweobowiązkispołeczne”.Aprzecieżtychlistówbyło
więcej,niezachowałsiębowiemżadenzprzedwojennychlistów
Iwaszkiewiczadomłodegopoetyidojegomartwiącejsięoedukację
synamatki.
Napoczątkuwrześnia1939rokuPawełHertzwyjechał
zWarszawy.DotarłdoLwowa,skądprzezRumunięlubWęgry
zamierzałuciecdoParyża.Wgrudniu1939rokupróbowałprzedostać
siędoWilna,alebezpowodzenia.Wstyczniu1940rokuzostał
aresztowanyweLwowieiosadzonywwięzieniunaZamarstynowie.
Oskarżonogoodziałalnośćkontrrewolucyjnąorazantyradziecką
iskazanonaosiemlatpobytuwoboziekarnymnaSyberii.Przez
więzieniawChersoniuiDniepropietrowskudotarłdoobozuwIwdielu,
wokolicachSwierdłowska.Pracowałprzywyrębielasu.Wewrześniu
1941rokuzostałzwolnionyzobozu.Organizowałszkolnictwopolskie
wKirgizji,byłprzedstawicielempolskiejambasadyweFrunze,potem
wSamarkandziepracowałjakobibliotekarzinauczyciel.Wgrudniu
1944rokuwróciłdoPolski,osiadłwŁodziinatychmiastnawiązał
kontaktzIwaszkiewiczem.Wliściez25kwietnia1945roku,prosząc
ofotografięzewspólnejwyprawynaSycylię,dramatyczniewyznał:
„Niemamnic,cołączysięzmoimżyciemdo39r.”,wliściezaś
doAnnyz6maja1947roku:„niemamwłasnegodomu,aninikogo
właściwie,dokogobymbardziejbyłprzywiązanyniżdoWas”.
Cociekawe,korespondowalizesobązwielkąintensywnością
dokońcażycia,mimotego,żew1949rokuHertzprzeniósłsięzŁodzi
doWarszawyizapewnespotykalisięwstolicyczęściejniżczęsto.
OileopublikowanetomykorespondencjiIwaszkiewicza,m.in.
zCzesławemMiłoszem,JerzymAndrzejewskim,Mieczysławem
Grydzewskim,WincentymBurkiemczyAndrzejemWajdą,wykazują,
żepopewnym,krótszymlubdłuższymokresiewzajemnejfascynacji
interlokutorów,częstotliwośćwymienianychlistówsłabnie,otylenie