Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Instytucjaobywatelskiejinicjatywyustawodawczejwprocesieprzygotowywaniakonstytucji…
23
niadoSejmuprojektuustawybyłbyHKażdy,komuprzysługująprawawyborcze”
(art.18ust.2),podwarunkiemjednak,żeznajdziedlategoprojektupoparcie
określonejliczbywyborców.Trzebajednakodnotować,żewtymprojekcienie
sprecyzowano,ojakieprawawyborczechodzi.Zgodniezjegoart.20prawo
wybieraniadoSejmumiałoprzysługiwaćobywatelowi,którywdniugłosowania
ukończył18lat,zaśprawowybieralnościobywatelowi,któryukończyłbywtym
dniu21lat,natomiastwwyborachdoSenatuprawatemiałyprzysługiwaćobywa-
telompolskimodpowiedniopoukończeniu25i30lat.Wkilkuprojektachpod-
miotobywatelskiejinicjatywyustawodawczejzostałokreślonyjakoHwyborcy”.
ZProj.SLDmogłowynikaćimplicite,iżchodzioobywatelipolskich,którzy
posiadająprawowybieraniadoSejmu(art.72ust.1).Możnateżbyłosprecy-
zowaćokreślenieHwyborcy”użytewart.67ust.2Proj.obyw.,ponieważmiało
ono–jakmożnasądzić–wskazywaćnaobywatelipolskichposiadającychprawo
wybierania(czynneprawowyborcze)dokażdejzizbparlamentu,którewprzy-
padkuiSejmu,iSenatumiałokształtowaćsięjednakowonapoziomie18lat.
Trzebaodnotować,żewProj.PSL/UPproponowanowprost,abyprawoinicja-
tywyustawodawczejposiadałagrupaHobywatelimającychczynneprawowybor-
czedoSejmu”(art.77ust.2),awięcprawowybierania,któreobywatelzgodnie
ztymprojektemuzyskiwałbyzukończeniemwdniuwyborów18lat.WProj.Sen.
przyznanoprawopodpisaniawnioskuwsprawieobywatelskiejinicjatywyustawo-
dawczejHobywatelomposiadającymprawowyborczedoobuIzbSejmu”(art.83;
tj.IzbyPoselskiejiSenatu–uwagamojaJ.K.).Znowuniebyłojasne,czyszło
otzw.czynneprawowyborcze,którezgodniezprojektemwynosiłojednolicie
18lat,czyotzw.prawobierne,nacomogłowskazywaćcytowanesformułowanie
przepisuprojektustanowiąceodwuizbachparlamentu,atoprawomiałobyć
zróżnicowane(doIzbyPoselskiej–21lat,doSenatu–30lat).
Wliteraturzeprzedmiotuzwróconojużuwagę,żenajwięcejwątpliwości
rodziłookreśleniezbiorowegopodmiotuobywatelskiejinicjatywyustawodaw-
czejwProj.KPN4.Wart.43ust.3i86ust.2tegoprojektuzostałówpodmiot
nazwanyHobywatele”.Wprzepisachtychniewskazanojednak,żechodziooby-
watelidorosłych,posiadającychpełnięprawpolitycznych.Mogłotorodzicprzy-
puszczenie,żepodprojektamiustawmoglibytakżezłożyćpodpisyciobywatele
polscy,którzynieposiadająpełnitakichpraw.
Minimalnaliczbaobywateli(wyborców),którychwsparciebyłobywanalizo-
wanychprojektachwymaganedlapoparciaobywatelskiejinicjatywyustawodaw-
czej,przedstawiałasiędaleceniejednakowo.Najmniejszewymogiprzewidywał
wtymwzględzieProj.PSL/UP–50000,największeProj.obyw.–200000.
Wtrzechprojektach–Sen.,KPN5,Prez.2–liczbaosóbpopierającychmiałaby
byćniemniejszaniż100000,natomiastwedługProj.SLD–150000.
4Zob.ibidem,s.112.
5P
.Uziębłokrytycznieocenił,żewart.43ust.3Proj.KPNprzewidzianopoparcieobywatel-
skiejinicjatywyustawodawczejHprzez100tys.obywateli”,anieprzezconajmniej100tys.(ibidem,