Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
samorządówiprofesjonalistóworazobywateliiorganizacjitrzeciegosektora,oraz
podziałwładzymiędzytymiaktorami(VoorbergivanMeerkerk,2019).
Koprodukcja,zwłaszczawnajnowszychujęciach,którełącząlogikęusługową
zbadaniamiadministracjipublicznejizarządzania,jakmatomiejsceuOsbor-
ne’aiStrokosch(Osborne,2020;OsborneiStrokosch,2013;Strokosch,2019),nie
tylkozapewniaobywatelomudziałiwzmacniaichpozycjęwdotychczasowychsys-
temachusługpublicznych,alegwarantujeimrolęprzewodniąwprzeobrażeniach
systemówusług,tak,abyowesystemybyłybardziejzgodnezichoczekiwaniami,
potrzebamiidoświadczeniami.Wtakimujęciukoprodukcjaiwspółtworzenie,
wprzeciwieństwiedopozostałychwymienionychkoncepcji,niesąwyłącznie
dodatkiemdozarządzaniausługamiisystemamiusługpublicznych,aleich
immanentnąwartością.Wtakimujęciupytanieoto,jakwbudowaćkoprodukcję
iwspółtworzeniedodotychczasowychsystemów-kiedyjestonaalternatywną
zasadąinstytucjonalną,którąrząd,samorządyiorganizacjemogąwykorzystać
lubzniejzrezygnować(Porter,2012)-zamieniasięwpytanieoto,wjakisposób
zoperacjonalizowaćkoprodukcjęiwspółtworzeniewsystemachpublicznych,
abyzwiększaćichefektywnośćitesystemydemokratyzować(Randor,Osborne,
KinderiMutton,2014).Koprodukcjaiwspółtworzenie,stającsięimmanentną
częściązłożonychekosystemówusługpublicznych(Petrescu,2019;Trischler
iCharles,2019),wytwarzająwartośćnietylkodlaużytkownikówusług,aletakże
całegospołeczeństwa(Osborne,2020).
Koprodukcjaiwspółtworzenietobezwątpieniakoncepcjewielowymiarowe,
któredotycząudziałuobywateliwzarządzaniusystemamiusługpublicznych.
Stądprzezwiększośćautorówobiekoncepcjeiterminysątraktowanejakosy-
nonimyiużywanewymiennie(Voorbergiin.,2015).Istniejąjednakopracowania
nakazującetraktowaćniecoinaczejkoprodukcjęiwspółtworzenie-zazwyczaj
przypisująkoprodukcjirolępodrzędnąwobecwspółtworzenia(Osborne,2018,
2020;Petrescu,2019).
AutorkąterminukoprodukcjajestlaureatkaNagrodyNoblawdziedzinie
ekonomiiz2009r.,ElinorOstrom
2
(Ostrom,1972;Ostrom,Parks,Whitaker
iPercy,1978;OstromiOstrom,1977;Parksiin.,1981;Percy,1978),którawlatach
70.XXw.razemzeswoimzespołemwBloomingtonSchooludowodniła,wbrew
powszechnemuwówczasprzekonaniudotyczącemuhegemoniirządu,żeusługi
publiczneniesąsamodzielnieprodukowaneprzezorganizacjewytwarzająceusłu-
gi(PSO),alestanowiąefektpołączeniawysiłkówizasobówdwóchgrup.Pierwszą
tworząprofesjonaliści,czylipłatnipracownicyorganizacjiwytwarzającychusługi
publiczne,którychOstromnazwałaregularnymiproducentami(regularproducer),
np.nauczyciele,policjanciipracownicyochronyzdrowia,adrugąobywatele
niezwiązanizawodowozPSO,którzywychodząpozatradycyjnieprzypisane
imrole,tj.oddawaniegłosuwwyborachpowszechnychikonsumowanieusług.
TychostatnichOstromnazwałaproducentami-konsumentami(producer-consumer).
2
SzczegółoweomówieniepracE.Ostromnatematkoprodukcjizob.Alford,2014.
koprodukcjaiwspółtworzenie
