Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
interakcji,celów,nadziei,myśliposzczególnychludzi,atakżetradycjitworzo-
nychiprzechowywanychprzezludzi(Popper,1989,s.92);
-postrzegasięwniejgospodarkęprzezpryzmatinstytucji,copociągazasobą
zwrócenieuwaginaprocesizmianęwotoczeniuekonomicznym,akcentując
ujęciedynamiczne;wszczególnysposóbpoddajesiębadaniugospodarkębę-
dącąobiektemzinstytucjonalizowanegoprocesuisferąspołecznejaktywności
(Lee,2009;Lawson,2006,s.484-505);instytucjeendogeniczneireprezentują
stałyelementwstosunkudodynamiczniezmieniającegoiprzekształcającego
sięsystemugospodarczego(Dovers,2003a,s.9-14).
Terminnowejekonomiiinstytucjonalnejzostałwprowadzonydoliteratury
przezWilliamsona,którychciałzaakcentowaćodmiennośćpodejściaekonomii
instytucjonalnejodnowejekonomiiinstytucjonalnejuznającejpotrzebęukazania
zjawiskekonomicznychwrównoczesnejrelacjizczynnikamipozaekonomicznymi:
historycznymi,prawnymi,społecznymiorazpolitycznymi.Wtensposóbanaliza
zjawiskwteoretycznychiempirycznychbadaniachnowejekonomiiinstytucjo-
nalnejjestwyjątkoworozległa.Jesttowciążrozwijającysięnurtteoretyczny,wy-
korzystywanywpraktyce,podlegającyprocesomtransformacji,niejednokrotnie
związanyztrudnościamisystematyzacyjnymiiniejednoznacznieokreślonymza-
kresemmetodologicznym,conieujmujejegowalorównaukowo-eksploracyjnych.
Rozróżnieniaefektywnościwujęciustatycznymidynamicznymdokonałjuż
Ksenofont380latprzednasząerą.Określiłonefektywnośćstatycznąjakotakieza-
rządzanieokreślonymizasobami,któreumożliwiauniknięciemarnotrawstwatych
zasobów(Szudy,2014,s.24).Zkoleiefektywnośćdynamicznąwiązałzprocesem
powiększaniamajątkudziękiprzedsiębiorczejkreatywnościidziałaniupomimo
ryzyka.RozwójfizykimechanicznejwXIXwiekuprzyczyniłsiędoodejściaweko-
nomiioddualnegopodejściadozagadnieniaefektywnościekonomicznej,którą
zawężonodoaspektustatycznego.Ponadtonapodstawiedrugiegoprawatermo-
dynamiki,zgodniezktórymwewszystkichprocesachfizycznychczęśćenergiijest
tracona,przyjętozałożenie,żesystemyfizycznenieodwracalne(Walras,1909).
Reasumując,negatywnywpływfizykiwXIXiXXwiekunarozwójmyśliekono-
micznejwyrażałsięzanikaniemkreatywnegowymiaruefektywnościekonomicznej
isprowadzaniemjejdominimalizowaniastratzasobówekonomicznychwgospo-
darce(Sotode,2009a,s.11-17).
Istotnymkryteriumbadańnowejekonomiiinstytucjonalnejjestpomiarefektyw-
nościfunkcjonowaniasystemu.Podstawęrozważaństanowiefektywnośćadaptacyj-
narozumianajakozdolnośćsystemuinstytucjonalnegodociągłegodostosowywania
siędozmian.TenterminzostałwprowadzonyprzezAlchiana(1950,s.211-221)
ioznaczaumiejętnośćrozpoznawanianaturypojawiającychsięproblemóworaz
właściwegoichrozwiązywania.Takiepodejściewynikałozwpływuformalnych
inieformalnychinstytucjinaosiąganerezultaty.Nowaekonomiainstytucjonal-
naopisujesytuacje,wktórychpodmiot,gałąźrynkulubstrukturaregulacyjna
natyleelastyczne,żewstaniezareagowaćnazmieniającesięotoczeniewspo-
21