Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
korzystywanezawodowowprowadzonejdziałalnościzarobkowej.Dotyczytowszcze-
gólnościtradycyjnychpieśni,utworówsakralnych(np.afrykańskiesongiwykorzysty-
wanewdyskotekach),atakżeobrzędowychlubtradycyjnychutworówwpostacikolęd
ipastorałek7.Problematykataznajdujeżywyoddźwiękwdyskusjachmiędzynarodo-
wychgremiów,którepodegidąUNESCOprowadządziałalnośćzmierzającądozacho-
waniadziedzictwakulturalnegowpostacinienaruszonej,azwłaszczawskazaniaźródła
jegopochodzeniaiprzyznaniawspólnotometnicznymikulturowymprawadoopieki
nadtymdziedzictwemkulturowym,któreokreślaichtożsamośćitradycję.
RozdziałIIIzostałpoświęconybibliotekom,którymzmocyart.28pr.aut.powierzono
wramachdozwolonegoużytkupublicznegouprawnieniadobezpłatnegoudostępniania
jużrozpowszechnionychutworówbezzezwoleniaautoraibezzapłatywynagrodzenia
orazzwielokrotnianiaegzemplarzymiędzyinnymiwceluzachowaniazbiorów.
Zastosowaniecyfrowychtechnologiipozwalanaswegorodzajuzinwentaryzowanie
niematerialnegodziedzictwakulturalnegoorazumożliwiaobróttymiosiągnięciamitakże
wobrębieeuropejskichprojektówpartnerskich.Sposobywykorzystaniatakichmateria-
łów–takżearchiwalnych–odgrywająnieocenionąrolęwedukacjimłodzieży.
Jaktojużpodkreślono,celemniniejszegoopracowaniajestprzedewszystkimuka-
zanie,wjakimstopniuprawoautorskiestanowiinstrumentochronyniematerialnego
dziedzictwakulturowegoorazczydostępdozasobówkulturowychnieobjętychochroną
prawoautorskąjestdostatecznieszeroki.
Ochronieniematerialnegodziedzictwakulturowegonapłaszczyźnieprawaautor-
skiegotowarzysząinicjatywyiprzedsięwzięciapodejmowanenaforumorganizacjimię-
dzynarodowych,takichjak–przedewszystkim–UNESCO,atakżeWIPO,WTOoraz
instytucjedziałającewramachUniiEuropejskiej.Obszernąprezentacjępodejmowanych
wtejmierzeprzedsięwzięćwpostaciaktówprawnychtakichjakkonwencjemiędzyna-
rodoweimiędzynarodoweporozumienia,atakżeodpowiednieuchwałyideklaracje
organizacjimiędzynarodowychzostałyprzedstawionewrozdzialezatytułowanym
UPrawnomiędzynarodoweaspektyochronyniematerialnegodziedzictwakulturowego”
(rozdziałIV).
Należyjednakzauważyć,żeinicjatywyiprzedsięwzięciapodejmowanewskalimię-
dzynarodowejczęstowykraczająpozaramytejczęścidziedzictwakulturowego,która
możebyćprzedmiotemzainteresowaniaprawaautorskiegoiprawpokrewnych.Tennurt
zainteresowańdotyczyrównieżtzw.zasobówgenetycznychiwiedzytradycyjnejprze-
kazywanejzpokolenianapokoleniewobrębieróżnychwspólnot.Wspólnympunktem
odniesieniadlatakodmiennychobiektów,jaknaprzykładfolklorizasobygenetyczne
orazwiedzatradycyjnajesttylkoto,żesątodobra,któreniemogąbyćprzyporządkowane
jednejosobiepoprzezprzyznaniejejmonopolukorzystaniaztychdóbrwpostaciwy-
łącznegoprawa.Prawowłasnościintelektualnejwydajesięwięcniemiećdostępudotych
zasobów,chociażwyłaniającesięwzwiązkuztymproblemynieprzestająbyćprzed-
miotemżywejdyskusjiprowadzonejwłaśnienapłaszczyźnieprawawłasnościintelek-
7Por.interesującąwypowiedźA.Seweryńskiego,Kolędyaprawoautorskie,KwartalnikUrzęduPatentowego2013,
nr4,s.48–49.
16