Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Ochronaprawkonsumentów.Aspektyteoretyczneipraktyczne
psychodynamiczna,zgodniezktórązachowanieczłowiekazależyodwe-
wnętrznychsiłdynamicznych(potrzebami,dążeniami),któresązreguły
nieświadomeiczęstowystępująmiędzynimikonikty,którychczłowiek
niemożesamodzielnierozwiązać;
poznawcza,zgodniezktórączłowiekprzetwarzainformacje,ajegoza-
chowaniezależynietylkoodbieżącychinformacjipłynącychzeświata
zewnętrznego,alerównieżodtzw.strukturpoznawczych(zakodowanej
wpamięcitrwałejwiedzyzdobytejwtrakcieuczeniasięimyślenia).
Wyjaśnieniezachowańkonsumentamożnarównieżodnieśćdopsychologii:
emocjiimotywacji58(zajmujesięprzyczynamiiskutkamiludzkichemocji),
żnicindywidualnychcechczłowieka59(zajmujesiębadanieminteligencji,
stylupoznawczego,osobowości,temperamentuorazzdolności)czypsycholo-
giispołecznej60(zajmujesięwpływemspołecznymjednostkinazachowania
ipoglądyinnych,wtym:poznaniemspołecznym-sposobem,wjakiludziese-
lekcjonują,interpretują,zapamiętująiwykorzystująinformacjepłynącezoto-
czeniawcelupodejmowaniadecyzjiibudowaniawłasnejwiedzyoświecie).
Korzystajączdorobkusocjologii(naukaospołeczeństwieigrupachoraz
zachodzącychmiędzynimistosunkach),możnapoddaćrozważaniomm.in.
zakreswpływu,jakiwywieranapostępowaniekonsumentaklasaspołeczna,
grupa,rodzina,liderzyczygrupyodniesienia.Problematykaspołecznegouję-
ciakonsumentajestrównieżzwiązanazsocjologiąwiedzy,którąmożnazde-
niowaćjako„swegorodzajuteoretycznąperspektywęwuprawianiunauk
społecznych,jakopewienpostulatinterpretacyjnyczynawetmetodęreeksji
społecznej”61.Pomijającanalizędenicjisocjologiiwiedzy,należyzwrócić
uwagę,żemożebyćonazastosowanawkontekściekonsumenta.Przyjmując
założenie,żekonsumentjestjednostkąspołeczną,to„wśródzachowańregu-
lowanychikontrolowanychspołeczniewposzczególnychstatusach,rolach
izestawachróldanychjednostekistotnączęśćstanowiązachowaniapoznaw-
cze(ł)polegającenatworzeniu,aktualizowaniu,przekazywaniu,uzgad-
nianiuczymodykowaniuprzekonańjednostekznajdującychsięwokreślo-
nychsytuacjach,azwłaszczawokreślonychinterakcjach”62.Wynikaztego,
żezpojęciemsocjologiiwiedzymożnałączyćświadomośćspołeczną,którą
58J.Reykowski,Emocje,motywacja,osobowość,PWN,Warszawa1997.
59J.Strelau,żniceindywidualne.Historiadeterminantyzastosowania,Wydawnictwo
NaukoweScholar,Warszawa2014.
60B.Wojciszke,Psychologiaspołeczna,WydawnictwoNaukoweScholar,Warszawa2022.
61J.Niżnik,Socjologiawiedzy.Zaryshistoriiiproblematyki,KsiążkaiWiedza,Warszawa
1989,s.209.
62M.Ziółkowski,Wiedza,jednostka,społeczeństwo.Zaryskoncepcjisocjologiiwiedzy,PWE,
Warszawa1989,s.164.