Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Środkiochronysygnalistównapodstawiedyrektywy2019/1937...
19
zgodniezbrzmieniemomawianegoaktuprawaunijnego,wartopodkreślić,iżzakaz
obejmujewszelkieformydziałańodwetowych,cooznacza,iżniejestonzawężony
doodwetusensustricto,jaknp.obniżeniewynagrodzeniasygnalisty,aletakżedopo-
średnichformodwetu-takichjaknp.groźbytychdziałańorazpróbyczyusiłowanie
ichpodjęcia.Wmoimprzekonaniudotegokatalogumożnatakżewłączyćstadium
przygotowaniadoodwetu,jaknp.celowązmianęwewnętrznejpolitykiawansowej,
którejnowebrzmieniebędzieskonstruowanewsposóbuniemożliwiającysygnaliście
skorzystaniezprzewidzianejwniejścieżkikariery.Coistotne,abydoszłodozachowań
ocharakterzeodwetowym,wymaganyjestzwiązekprzyczynowo-skutkowypomiędzy
zgłoszeniemnieprawidłowościorazniewłaściwymtraktowaniem(reperkusjami)wobec
sygnalisty11.Wliteraturzepodnosisię,iżdefinicjaodwetupowinnamiećszerokizakres
przedmiotowy,któryobejmujenwszelkiedziałanialubzaniechaniamającemiejsce
wkontekściezwiązanymzpracą,któreprzynosząszkodę”12.Zargumentulegenon
distinguentewywodzękonstatację,żekatalogzakazanychśrodkówodwetowychobej-
mujezarównodziałania,jakizaniechania.Formyodwetuwskazaneprzezunijnego
prawodawcęmożnascharakteryzowaćjakotenależącedoobszaruprawazatrudnie-
nia,powiązanezodpowiedzialnościąkontraktowąideliktową,anawettakie,które
mającharakteradministracyjnoprawny-związanezzezwoleniamiilicencjami.Do
pierwszejzewskazanychkategoriizaliczamdziałaniapowiązanezkwestiązakończenia
stosunkupracy,takiejakjegowypowiedzenieczyteżnieprzedłużenieumowyopracę
naczasokreślony.Wtymmiejscunależyzauważyć,iżobecniepolskieprawojedynie
wsposóbfragmentarycznyiniejakopośrednichronisygnalistę.Jakoprzykładwtym
miejscumożnawskazaćochronępracownikazgłaszającegozarzutdyskryminacjibądź
teżanonimowośćpracownikainformującegoonieprawidłowościachwmiejscupra-
cywyznaczonedotegoorgany,tj.PaństwowąInspekcjęPracy13.Terminologiaużyta
wdyrektywieniejestkoherentnazinstytucjamipolskiegoprawapracy,nacowskazuje
przykładowoużycieokreślenianzwolnienie”(art.19lit.adyrektywy2019/1937),niezaś
rozwiązaniestosunkupracy.Wramachimplementacjianalizowanejregulacjiunijnej
dokrajowegoporządkuprawnego,polskiegoustawodawcębędzieczekałozmierzenie
sięztymproblememwramachodpowiedniejtranspozycjinormdyrektywy.Wramach
podgrupyzakazanychdziałańodwetowychoscylujątezwiązanezezmianąwarunków
pracyipłacy,jaknp.zmianastanowiskananiższe(degradacjawhierarchiisłużbowej)
czyteżobniżeniewynagrodzenia.Następnasubkategoriaodnosisiędokwestiistoso-
waniaśrodkówzwiązanychzodpowiedzialnościądyscyplinarnąsygnalisty,jeszczezaś
kolejnapodgrupaformodwetudotyczyzakazudyskryminacji,mobbinguorazniespra-
wiedliwegotraktowania.Zgodniezbrzmieniemunijnejregulacji,takżezachowania
11
Por.podobnieH.Szewczyk,Whistleblowing...,s.7.
12
Por.A.Dral,Ochronapracownikówprzeddziałaniamiodwetowymipracodawcywświetlemiędzynaro-
dowegoipolskiegoprawapracy[w:]Prawopracywświetleprocesówintegracjieuropejskiej.KsięgaJubileuszowa
ProfesorMariiMatey-Tyrowicz,red.J.Wratny,M.B.Rycak,Warszawa2011,s.477.
13
Por.M.Wujczyk,Podstawywhistleblowinguwpolskimprawiepracy,nPrzeglądSejmowy”2014/6,
https://sip.lex.pl/#/publication/151195223(dostęp:7.07.2020r.).
