IBUK Libra

Rozdział1.Handelmiędzynarodowyjakoźródłoinnowacji

dokrajugoszczącegonajbardziejzaawansowanetechnologie,zktórymizwiąza-

nyjestdodatkowocałypakietskładnikówtowarzyszących,naprzykładwposta-

cizaawansowanychmaszyniurządzeń,know-how,zagranicznychspecjalistów

czynowoczesnychmetodorganizacjiizarządzania.OpinięokluczowejroliBIZ

wprocesiemiędzynarodowejdyfuzjitechnologiiwzmacniarosnącawostatnich

latachtendencjakorporacjitransnarodowychdodelokalizacjizagranicęnietylko

produkcji,aletakżedziałalnościbadawczo-rozwojowej.Jeszczedokońcalat90.

XXw.jakostrategicznąfunkcję,stanowiącąpodstawęprzewagikonkurencyjnej,

B+Rwykonywanowyłączniewkrajumacierzystym-wysokorozwiniętymgo-

spodarczoitechnologicznie.Obecniecorazczęściejfunkcjatapodlegainterna-

cjonalizacji.Zjednejstronyjesttokonsekwencjąumiędzynarodowieniaproduk-

cji,wkontekściepostępuktóregoproduktywymagajądostosowaniadopotrzeb

lokalnychrynkówzbytu,aprocesyprodukcyjne-domożliwościtechnologicz-

nychgospodarkigoszczącej.Zdrugiejstronyjednak,cojestjużcałkiemnowym

zjawiskiem,działalnośćbadawczo-rozwojowadelokalizowanajesttakżewcelu

uzyskaniadostępudowyspecjalizowanegopersoneluzagranicą[UNCTAD2005,

s.99idalsze].Zauważasięteż,żecorazaktywniejszewprzenoszeniuzagrani-

cędziałalnościbadawczo-rozwojowejsąprzedsiębiorstwapochodzącezkrajów

rozwijającychsię,systematyczniezwiększająceprzejęciastrategicznychaktywów

technologicznychwkrajachwysokorozwiniętych[UNCTAD2012,s.41-42]8.

Wziąwszypoduwagę,żeprzepływomkapitałuwformieBIZtowarzyszy

transfertechnologiiucieleśnionejwproduktachiprocesachorazprzemieszcza-

nieB+Rdokrajugoszczącego,atakżeuwzględniwszykorzystneefektyprze-

nikaniatechnologicznego(ang.spillover)dokrajowychpodmiotów,jakieBIZ

mogąuruchomić,intuicyjnietraktujesięjejakoszczególniecennezewzględu

nawzrostkrajowegopotencjałuinnowacyjnego.Tymczasemwynikibadań,pre-

zentowanewświatowejliteraturzeprzedmiotuprzypisująnawetpołowęefek-

tówspilloverimportowimaszynidóbrpośrednich,realizowanegowtransak-

cjachzpodmiotaminiepowiązanymikapitałowo[Keller2002a]9.

8WięcejnatematznaczeniaBIZwprocesiemiędzynarodowejdyfuzjitechnologiipatrzNo-

wara[2010].

9Wodniesieniudoimportumożnawyróżnićbierneiczynneefektyspillover.Tepierwsze

ujawniająsięwówczas,gdyimporterwydajnychmaszynlubzaawansowanychtechniczniepół-

produktówwykorzystujejewprocesieprodukcjidóbrkrajowych.Wkonsekwencjiobniżająsię

kosztyjednostkoweirosnąmożliwościprodukcyjne.Importerniedysponujejednaksamątech-

nologią,ajedyniejej„owocem”,wykorzystywanymdalejwewłasnejdziałalności,stądokreśle-

nie-bierneprzenikanietechnologii.Oczynnychefektachspillovermożnamówićwówczas,gdy

importdóbrzaawansowanychtechnologiczniedoprowadzidopodjęciaprzezkrajowepodmioty

produkcjidóbrkomplementarnychwzględemimportu(np.komponentówczypodzespołów)lub

dóbrsubstytucyjnychwzględemniego,imitującychwyrobysprowadzanezzagranicy[Truskola-

ski2008,s.154-156].

Brak wyników