Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
międzynarodowegonaStarymKontynencie,lecztakżeanalizypoświę-
conepercepcjiprawadyplomatycznegowkulturachpozaeuropejskich.
Wtymkontekścienależałobyprzypomniećcałkowiciesłusznąuwagę
LindyS.FreyorazMarshyL.Frey,wświetlektórejinstytucjiimmunitetu
sprzyjaprzedewszystkimmultipolarnysystemstosunkówmiędzynaro-
dowych,któregokluczowymelementempozostająniezależnepaństwa.
Wsytuacjizaś,gdynadanymobszarzegeograficznym(jaknp.wChi-
nach)kulturaprawnaodwoływałasiędohegemoniiośrodkawładzyrosz-
czącegosobiepretensjedopanowanianadświatem,proceskrystalizacji
immunitetumusiałuleczdecydowanemuspowolnieniu10.
Wkonsekwencjinawetjeśli-jakzobaczymydalej-niewszystkieprace
odnoszącesiędowymiaruwewnętrznegodoktrynysuwerennościmiały
szansęodegraćrolęefektywnegokatalizatoradoktrynyimmunitetupań-
stwa,tojednakpojawieniesięwciągukilkudziesięciulatdziełBodina,
GrocjuszaczyHobbesa11,którewtenczyinnysposóbtraktowałyopro-
blemiesuwerennościperse,stanowidodatkowypowód,abydyskusję
oimmuniteciepaństwarozpocząćodXVIIw.12
WtymkontekściewybórGrocjusza(akonkretniedatypublikacjijegoklu-
czowegodziełaDeiurebelliacpacis)niejestdziełemprzypadku.Przedna-
staniemepokiOjcaprawanarodówoimmuniteciepisanorelatywnieczęsto
(m.in.FranciscodeVittoria,FranciscodeSuárez,JeanHotman,Gentilis,
RichardZouche,KrzysztofWarszewickiczyPierreAyrault-bywymienić
10Zob.L.S.Frey,M.L.Frey,TeHistoryofDiplomaticImmunity,Columbus,Ohio,1999,
s.10-77,por.zwłaszczas.5in.,s.20-23.Zob.równieżuwagisirGeofreyaButleraiSimona
Maccoby’ego,którzyargumentują,żezuwaginafakt,zaczasówCesarstwaRzymskiego
stosunkimiędzynarodoweniebyłyopartenasystemiesuwerennychpaństw,ImperiumRo-
manumniemogłoodegraćwdziejachimmunitetupoważniejszejroli-G.G.Butler,S.Mac-
coby,TeDevelopmentofInternationalLaw,TeLawbookExchangeLtd.Union,NewJersey,
2003,s.74.
11Bodinus,SześćksiągoRzeczypospolitej,wstępZ.Izdebski,Warszawa1958;T.Hobbes,
Decive,1642,orazLeviathan1651(wydaniepolskie:Lewiatanczylimateria,formaiwładza
państwakościelnegoiświeckiego,Warszawa1954).
12Wtensposóbnp.E.K.Bankas,TeStateImmunityControversyinInternationalLaw:Private
SuitsagainstSovereignStatesinDomesticCourts,Berlin,Heidelberg2005,s.2-8.Wopracowa-
niachzorientowanychbardziejpragmatyczniezreguływskazywanoraczejnapraktykędworu
LudwikaXIVimaksymęL’État-c’estmoi.Np.Ch.J.Lewis,StateandDiplomaticImmunity,
London,NewYork,Hamburg1990,s.15,wlitraturzeniemieckiejm.in.H.Damian,Staateni-
mmunitätundGerichtszwang,Berlin,Heidelberg,NewYork,Tokyo1985,s.4.
18