Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Tradycjaholenderska
któryzanimzostałPrezesemWysokiejRady,przezcałelatapraktykował
jakoadwokat,nawetlepiejniżGrocjuszzdawałsobiesprawę,żeimmu-
nitetmożerodzićpoważneproblemywpraktyceobrotuprawnego99.
Jednocześniejednakbyłonrównieżświadom,żejeślizaproponowane
przezniegorozwiązanieokażesiębłędne,tokonsekwencjedlapaństwa
ijegomieszkańcówmogąokazaćsięwprostdramatyczne:wskrajnych
wypadkachurażonywładca,któregoambasadorzostałpozwanydosądu
luboskarżonywprocesiekarnym,mógłwypowiedziećwojnęinajechać
wyraźnietracącenaznaczeniuwpolityceświatowejZjednoczonePro-
wincje.Wrezultacieznalezieniewłaściwejrównowagimiędzyzobowią-
zaniamiprawnomiędzynarodowymiapotrzebamiwymiarusprawiedli-
wościstanowiłodlatakiegopaństwajakrozbitepolitycznieNiderlandy
dobyXVIIIw.problembezmałafundamentalny,aewentualnesugestie
Bijnkershoekawtejmateriinależałopostrzegaćwwymiarzetyleżściśle
prawnym,copolitycznym.
Drugimpowodem,którywręczwymusiłwstrzemięźliwośćwbudowie
zaawansowanychmodeliteoretycznych,byłówczesnystanrozwojuprawa
międzynarodowego.Wchwilioddaniaomawianegodzieładodrukuznaj-
dowałosięonojeszczenastosunkowowczesnymetapietworzeniazrębów
doktrynalnych.Wdodatkuówczesnystanśrodkówtechnicznychrównież
nieułatwiałgromadzeniainformacji,którepozwoliłybysądowiwsposób
pewnywnioskowaćotejwzględniemłodejdyscyplinienaukiprawa.Ina-
czejrzeczujmując:abyodpowiedziećnapytanie,wjakichprzypadkach
sądobowiązanyjestpowstrzymaćsięodsprawowaniajurysdykcji(iprzy-
znaćimmunitetstroniepozwanej),należałoprzeprowadzićbadania
wceluustaleniatreścinormmiędzynarodowychdeterminującychzakres
immunitetu.Dopieroporozstrzygnięciutejkwestii,awięcpoustaleniu
zakresuobowiązkówwynikającychdlapaństwazmocyprawanarodów,
niejakowdrugimetapie,możnabyudzielićodpowiedzinapytanie,czy
WysokaRadajest,czyteżniejestkompetentnadorozstrzygnięciaprzed-
łożonegosporu.UważnalekturaDeforolegatorumniepozostawiaprzy
tymcieniawątpliwości,żeBijnkershoekpowyższytokrozumowaniado
pewnegostopniausiłowałwcielićwżycie.Problempolegałjednakwła-
śnienatym,żewrealiachpierwszejpołowyXVIIIw.bynajmniejnie
99OnckoW.StarNuman,CornelijsvanBynkershoek
66