Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nGnójwyciekłzespołeczeństwaniczymzkloaki.Życiespołecznezmieniłosię
wpotężnąlatrynę,dokądludzieprzychodzątylkopoto,żebysięwypróżnić”
5
.
Potrzecie,nzłaobecność”nliteraturyżydowskiej”wynikaławdużejmierze
zpoważnychzaniedbańbadawczych,przedewszystkimwzakresieliteratu-
roznawstwapoświęconegotwórczościokresuwojnyieksterminacjiŻydów6.
Do2002rokuniewydanonaWęgrzechanijednejpracynaukowejdotyczącej
doświadczeniażydowskiegoczasuIIwojnyświatowejwliteraturzewęgier-
skiej7.NafalisukcesuKertészapojawiłysię,oczywiście,książkiomawiające
jegotwórczość–bywymienićpozycjeGyörgyaVáriego,SáryMolnár,Pétera
SzirákaczyLászlóFöldényiego
8
–alenawettepublikacjeniezdołałynadrobić
5
I.Kertész,Ostatniagospoda.Zapiski,przekł.K.Piotrowiak-Junkiert,Warszawa2016,s.91.
6
Innedziedzinyhumanistykitakżemiaływieledonadrobienia.Historycywęgierscy
podjęlitematZagładydopieropodkonieclat80.,przedewszystkimpodwpływemnie-
mieckojęzycznychpublikacjiRityFritz(piszącejodkońcalat70.oZagładzienaWęgrzech)
ilegendarnejmonografiiRandolphaL.BrahamaThePoliticsofGenocide:TheHolocaustin
Hungaryz1981roku(w1984rokuksiążkaukazałasiępowęgiersku).Pracetedałypoczątek
znakomitejszkolebadańnadhistoriąŻydównaWęgrzech,azwłaszczawczasieIIwojny
światowej.Zob.T.Ungvári,AhasvérusésShylock.A„zsidókérdés”Magyaországon,Budapest
1999;J.Gyurgyák,AzsidókérdésMagyarországon.Politikaieszmetörténet,Budapest2001;Aho-
lokausztMagyarországoneurópaiperspektivában,szerk.MolnárJ.,Budapest2005;Ch.Gerlach,
A.Götz,Azutolsófejezetzsidóklegyilkolása,Budapest2005;Z.TiboriSzabó,Arnyékosoldal.
ZsidóidentitásErdélybenaholokausztután,Kolozsvár2007;R.L.Braham,Amagyarországi
holokausztbibliográfája,t.I-II,Budapest2010;J.Gyurgyák,Ezzélettekmagyarhazátok.Ama-
gyarnemzeteszmeésnacionalizmustörténete,Budapest2007;G.Komoróczy,Azsidóktörténete
Magyarországon.Középkortól1849-ig,t.I-II,Pozsony2012;idem,nNekemittzsidónakkelllenni”.
Forrásokésdokumentumok(965-2012),Pozsony2013;ZsidókKárpátalján.Történelemésörökség.
Adualizmuskorátólnapjainkig,szerk.BányaiV.,FedinecCs.,KomoróczyR.Sz.,Budapest
2013;G.Komoróczy,Zsidókamagyartársadalomban.Írásokazegyüttélésről,afeszültségekről
ésazértékekről1790-2012,t.I-II,Pozsony2015;R.L.Braham,AnépirtáspolitikájaI-II.Aholo-
kausztMagyarországon,Budapest2015;G.Kovács,AlkonyatBudapestfelett.Azembermentésés
ellenállástörténete1944-45,Budapest2015;K.Ungváry,AHorthy-rendszerésantiszemitizmu-
sánakmérlege.DiszkriminációéstársadalompolitikaMagyarországon1919-1944,Budapest2016.
7
Dopieropo2002rokuzaczęłysięukazywaćnaWęgrzechpojedynczeartykuły,tomy
zbioroweimonografiedotycząceliterackichreprezentacjiZagłady.Zob.A.Heller,Zsidóta-
lanitásamagyarzsidóirodalomban,w:PikareszkAuschwitzárnyékában,Budapest2003,s.7-25;
J.Kőbányai,Amagyar-zsidóirodalomtörténete:kivirágzáséskiszántás,Budapest2012;„Zsidó”
identitásképekahuszadikszázadimagyarirodalomban,szerk.ScheinG.,SzűcsT.,Budapest
2013czyHolokauszt-olvasókönyv,szerk.KőbányaiJ.,Budapest2016.Jednymwyjątkiembył
tomzbiorowyHatáréshatárolt.Töprengésekamagyar-zsidóirodalomlétformáirólpodredakcją
PetryTörökz1997rokuorazzainicjowanaw2001rokuseriaTanulmányokaholokausztról
podredakcjąBrahama,wktórejukazałosiędziesięćtomówzbierającychartykułydoty-
cząceżyciaspołecznego,religijnegoihistoriizwiązanychzZagładą.Wtejseriiukazało
siękilkatekstówpoświęconychliteraturze,pierwszyznichopublikowanow2001roku.
8
Gy.Vári,KertészImre.Buchenwaldfölöttazég,Budapest2003;S.Molnár,Ugyanegytéma
variációja.IróniaésmegszólitásKertészImreprózájában,Kolozsvár2003;P.Szirák,KertészImre,
Pozsony2003;L.Földényi,„Azirodalomgyanúbakeveredett”.KertészImre-szótár,Budapest2007.
10
WydawnictwoNaukoweUAM–wszelkieprawazastrzeżone
