Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
OdOświeceniadorewolucji
Joachimawystarczającożywa,byskrystalizowaćsięwidei
TrzeciegoKrólestwaDuchaŚwiętego,któremiałonadejśćpo
KrólestwachOjcaiSyna.Taideaodrzucałakoncepcjęsaeculum
św.Augustynajakookresuoczekiwanianapowtórneprzyjście
Chrystusaizapowiadałanowąerę,opartąnanowymrozumieniu
sensuhistoriiświętej.WpływmyśliJoachimabyłwystarczająco
silny,bywśródfranciszkanówzrodzićwiaręwcorpusmysticum
Francisci.Ostateczniejednakmyśltaniewywarławiększego
wpływuiniezdołałaporwaćzasobątłumów.
ChociażXVIII-wiecznaświadomośćepokistanowiłakon-
tynuacjęruchurozpoczętegowwiekuXIII,odwcześniejszych
faztegoprocesuodróżniałajązwiększonaintensywność,zasięg
obejmującywszystkieaspektyludzkiejegzystencji,aprzede
wszystkimskutecznośćoddziaływanianaspołeczeństwo,któ-
radoprowadziładoostatecznegozerwaniaześredniowiecznym
poczuciemwspólnotyZachoduorazutorowaładrogęnowymro-
dzajomrozłamowychruchówpolitycznych.Poroku1300nowe,
wewnątrzświatowe(intramundane)siłyujawniłyswojąmoc
wpostaciwielościpomniejszychruchówsekciarskich,wan-
gielskiejiczeskiejprereformacji,wruchuniemieckiegomisty-
cyzmu,wreorganizacjiKościołaorazwtendencjizmierzającej
doustanowieniasuwerennegopaństwaabsolutnego.Światprze-
konań,instytucjiorazideirozrastałsięidrążyłstrukturęimpe-
rialnegochrześcijaństwa,chociażskorupaKościołaiCesarstwa
pozostałanienaruszonaprzezkolejnedwastulecia.Pęknięcie
nastąpiłodopierowXVIiXVIIwieku,kiedyKościółrozpadł
siępodwpływemreformacjiikiedypowojnietrzydziestoletniej
statutCesarstwastałsięjedyniedodatkiemdotraktatumiędzy-
narodowego.
OkresodJoachimazFioredoLutramożemynazwaćczasem
społecznejinkubacji.Właściwaerozjaśredniowiecznychinsty-
tucji,któranastąpiławrazzreformacją,doprowadziładopo-
wstaniawielościkościołów,jakrównieżwielościsuwerennych
państw.Ztyminowymifaktamispołecznyminowyruchideowy
musiałsięuporać.Instytucjonalnajednośćchrześcijańskiejludz-
kościnieodwołalniesięrozpadła,awielośćlokalnychinstytucji,
będącychwyrazemzróżnicowanegopolawewnątrzświatowych
siłspołecznych,stałasięniepodważalnymfaktem.Wrazzpodpi-
saniempokojuwUtrechciew1713rokurównowagawładzyzo-
