Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Hermeneutykaierotyka
15
jesięwysiłkiemtyleżniemożliwym,cowgruncierzeczyzbytecznym,
zgubnymdlamyśleniaidlainterpretacji.Prawdapojętajakoteoretycz-
nyhoryzont,telos,sprowadzanafilozofa/interpretatorajedyniedojmu-
jącyparaliż.Jejuporczyweposzukiwanieniweczywszelkieniuanse,
owenpięknemożliwości”(októrychteżpisałNietzsche),zabijaotwar-
tośćnanieprzewidywalne,nazdarzenie,które-wprzekonaniuDerri-
dy-jestnajwiększąsiłąwszelkiejpraktyki.Praktykę-wreszcie-za-
mieniawkostycznąstrategię,atekstwmartwydepozytnprawdziwe-
gosensu”.Apodyktycznośćrozstrzygnięćuśmiercającainterpretację
przegrywawoceniefilozofazpełnympasjidryfowaniempośródzna-
czeńmigotliwychirozproszonych-boprzecieżtonieskupianieica-
łościowanie(odwieczneideeregulatywnetradycyjnejhermeneutyki),
alenieograniczonyrozsiew,plenieniesięznaczeń(dyseminacja)dać
mogąinterpretacjinoweżycie.Ostroginaróżnesposobydyskwalifi-
kująwięcnhermeneutyczneprojektypostulująceprawdziwysenstek-
stu”,głoszącjednocześniepochwałętwórczegorozsiewania,multipli-
kacjiznaczeń-niedającychsiępodporządkowaćżadnejzewnętrznej
wobectekstuinstancji,którausiłowałabynadnimizapanować.
Radykalnośćtychstwierdzeńnieodparcienarzucawrażenieich
utopijności.Derridajednakdobrzewie,corobi,spłacająckolejny
długuNietzschego,wkońcumistrzanajbardziejradykalnychrady-
kalizmówinajbardziejpotwornychparadoksów.Rozchwiaćherme-
neutycznątwierdzę(a,jakwiadomo,właśnieorozchwianie(llabilité),
anieozburzenieczyzniszczenietuchodzi)możnajedynie,przeciw-
stawiającjejrówniesilnyanarchizm,nawetjeślito,costawiasięna-
przeciwasekuranckimdążeniompotężnejtradycjiwydawaćsięmoże
jedynieniebezpiecznądezynwolturą.Czyowaanarchistycznaposta-
waoznaczajednak,żeDerridajestprzeciwkointerpretacji?Tak-je-
żelimiećnamyśliwywodzącysięztradycjiegzegetycznejtradycyjny
modelhermeneutyki,wramachktóregoaktinterpretacjizostajezgóry
zaprogramowanynawydobycieostatecznegosensu(prawdy)iobwa-
rowanykryteriamipoprawnościodczytania(zgodnościzprawdączy
ztzw.intencjąautorską).Nie-jeślirozumiećinterpretację(albora-
czej:interpretowanie)jakotwórczyproces,któregojedynątrajektorię
wyznaczasamtekst,któregorezultatówniedasięprzewidziećiktó-
rynigdysięniekończy.Dlategoodpewnegomomentufilozofkonse-
kwentniezastępowałbędziepojęcieninterpretacji”pojęciemnlektu-
ry”4,uznając,żekategorianinterpretacji”zostałanadmiernieobciążo-
4Szerzejpisałamnatentematwtekściept.Lekturografia.Derridowskafilozofia
czytania,w:Anty-Teorialiteratury,Kraków2006.
