Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
UrszulaSwadźba
machwartościmłodegoistarszegopokoleniaEuropejczyków.Osobystarsze
wiekiem,którewtrakcieswojegożyciadoświadczyłybiedyiniedostatku,żyły
wczasach,gdypowszechnebyłybrakiwzaopatrzeniuipoczucieniepewności
egzystencji,zorientowanebędąnawartościmaterialistyczne,wśródktórych
kolektywnadyscyplinadominujenadindywidualnąwolnością,konformizmgru-
powynadróżnorodnością,aautorytetpaństwanadobywatelskościąiautonomią.
Zkoleiosobyzmłodszychroczników,któredojrzewaływwarunkachwzrostu
gospodarczego,brakuwojenipowszechnejofertytowarowejiusługowej,będą
bardziejceniływartościpostmaterialistyczne.Wartościtepodkreślająznacze-
nieludzkiejemancypacji,atymsamympromująwolnośćzamiastdyscypliny,
różnorodnośćwmiejscejednorodności,autonomięprzedkładająnadautorytet.
ZgodniezhipoteząR.Inglehartaludziemłodsiczęściejpostmaterialistycznie
zorientowaniniżstarszepokolenie.Obserwujesięwśródnichindywidualizację,
samorealizacjęiwzrostorientacjinajakośćżycia.
Inglehartainteresowałoposzerzaniesięsferyautonomiijednostkowejwpers-
pektywierozwojuspołecznego.Wkolejnychpracachopisywałfenomenrosną-
cegoznaczeniakategoriiwyboruwżyciuwspółczesnychludzi.Transformacja
płaszczyznyaksjologicznejwstronępostmaterialistycznejorientacjiznajduje
swojeuzasadnieniewmłodszympokoleniu.Rosnąceznaczeniewyborutrak-
towanejestprzezuczonegojakoelementludzkiegorozwojuijestzależneod
poziomusocjoekonomicznego.JakpisząInglehartiWenzel,rozwójsocjoeko-
nomicznyprowadzidowzrostuniezależnościwsferzematerialnej,poznawczej
ispołecznej11.Wzmacniarównieżpoczucieautonomii.Wzrastającypoziom
poczuciaegzystencjalnejautonomiiprzekładasięnapreferowaniewartości
samorealizacyjnych.
Pierwszebadaniategoproblemuzostałyprzeprowadzonewlatach1970
i1971wsześciukrajacheuropejskich(Holandia,NiemcyZachodnie,Wielka
Brytania,Włochy,Francja,Belgia),następnerozszerzonebyłyowybranekraje
pozaeuropejskie(EuropeanValuesStudy1EVS)12.Wbadaniachtychzasad-
11
R.INGLEHART,ChiWENZEL:Modernization,CulturalChange,andDemocracy.TheHuman
DevelopmentSequence.Cambridge,CambridgeUniversityPress,2007.
12
R.INGLEHART:CultureShiftinAdvancedIndustrialSociety.Princeton,PrincetonUniversity
Press,1990;IDEM:ModernizationandPostmodernization.Cultural,EconomicandPolitical
Changein43Societies.Princeton,PrincetonUniversityPress,1997;R.INGLEHART,M.bASANEZ,
A.MORENO:HumanValuesandBeliefs.ACross-CulturalSourcebook.AnnArbor,AMichigan
UniversityPress,1998;R.INGLEHART,P.NORRIS:RisingTide.GenderEqualityandCulturalchange
aroundtheWord.Cambridge,CambridgeUniversityPress,2003;P.NORRIS,I.INGLEHART:Sacrum
iprofanum.Religiaipolitykawewspółczesnymświecie.Przekł.R.bAbIŃSKA.Kraków,Zakład
Wydawniczy„Nomos”,2006;R.INGLEHART,P.NORRIS:Wzbierającafala:Równouprawnienie
płciazmianakulturowanaświecie.Przekł.T.B.HALLMANN.Warszawa,PaństwowyInstytut
Wydawniczy,2009;R.INGLEHART,R.SIEMIEŃSKA:ChangingvaluesandpoliticalsatisfactionIn
PolandandWest.“GovernmentandOpposition”1988,No.23/4;R.SIEMIEŃSKA:Politicalma-
terialist-postmaterialistvaluesandtheirdeterminantsinPolandincross-nationalperspective.