Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
2.HISTORIABADAŃORAZAKTUALNYSTANWIEDZY
Nowakowski,2002;Klisowskiiin.,2002;Tajduśiin.,2003a;Bukowska,2003;
Bukowskaiin.,2007).Możliwyjestteżmonitoringprzejawówkoncentracji
irelaksacjinaprężeńwetapiepokrytycznym,gdymateriałskalnypoddawany
jestwzrastającemuobciążeniuijakoośrodekspękanydalejprzenosiobciążenia.
WedługSalamona(1970)wykazanieistnieniaopadającejczęścicharakterystyki
naprężeniowo-odkształceniowejjestnajwiększympostępemwmechaniceskał
wlatach70.XXw.Zaletąsztywnychmaszynwytrzymałościowychjestnietylko
możliwośćotrzymaniapełnejcharakterystykinaprężeniowo-odkształceniowej,
aletakżeprowadzeniebadańzestałąprędkościąodkształceniapróbki.Maszyny
wytrzymałościowe,wyposażonewsystemserwosterujący,dająmożliwośćzapro-
gramowaniadowolnegoschematuobciążaniapróbki.Jakoparametrsterujący
obciążeniemmożnastosowaćwartośćprzyrostusiłyobciążającej(rys.2.7a),
przesuwutłokamaszyny(rys.2.7b),odkształceniaosiowego(rys.2.7c)oraz
odkształceniaobwodowego(rys.2.7d).Każdyztychwariantówwodmienny
sposóbmodelujeprocesdeformacjipróbekskalnych(Łukaszewskiiin.,1993;
Pinińskaiin.,1993a,b;Cain,1996;Nowakowski,1997;Flisiakiin.,2002;
Kortas,Nowakowski,2002;Klisowskiiin.,2002;Bukowska,1997,2003).Jeśli
parametremsterującymjestsiła,otrzymujesiętylkocharakterystykęprzed-
krytycznąkrzywejdeformacji.Wbadaniach,wktórychprzyrostobciążenia
wymuszonyjeststałymwzrostemodkształceniaosiowegolubprzesuwemtłoka,
dlaskałostabilnymzachowaniuwzględemmaszynywytrzymałościowej
(Kłeczek,1994),otrzymujesięwnieżpokrytycznącharakterystykękrzywej
deformacji,klasyIwedługklasyfikacjiWawersikaiFairhursta(1970).Dlaskał
oniestabilnejwspółpracyzmaszynąwytrzymałościową(Kłeczek,1994),klasyII
wedługklasyfikacjiWawersikaiFairhursta(1970),zalecasięstosowanieobcią-
żeniasterowanegostałąprędkościąodkształceniaobwodowego.Postępobciąże-
nianależywtymprzypadkudostosowaćdopostępudeformacjitak,aby
nawiązywałdoczasureakcjienergiisprężystejwpróbce.Wtakimbadaniu
wwynikupowtarzającychsięcyklirozproszeniaiwzrostuenergiirejestrująsię
nakrzywejnaprężenie–odkształceniekolejnepętledeformacji.
Znaczeniesposobusterowaniamaszynąwytrzymałościowąnaprzebieg
deformacjibyłorównieżprzedmiotembadańSmołki(1994),Tajdusia,Szumiń-
skiegoiOlesiaka(2003a)KortasaiNowakowskiego(2002)orazKlisowskiego,
FlisiakiSzumińskiego(2002).
Pinińska(1995a,b),sterująceksperymentemzzadeklarowanąwartością
przyrostuodkształceniaobwodowego,scharakteryzowałapokrytycznyetapde-
formacjiwoparciuoczterymodelekrzywych(rys.2.8):
.
modelInatychmiastowezniszczeniewjednejfaziedeformacji;
.
modelIIniszczeniestopniowe,manifestowanewystępowaniemkilkufaz
głównych(f
g
)makropęknięć,złożonychzkilkuwyraźnychfazpojedyn-
czych(f
i
)mikropęknięć;
.
modelIIIniszczeniestopniowe,złożonezwielufazpojedynczegopękania
(f
i
)bezwyraźniewykształconejfazygłównej(f
g
);