Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ogólnezałożeniasystemuodpowiedzialnościprawnejwochronieśrodowiska
15
323p.o.ś.),zktórymmożewystąpićSkarbPaństwa,jednostkisamorząduteryto-
rialnego,atakżeorganizacjaekologiczna(organizacjaspołeczna,którejpodsta-
wowymzadaniemstatutowymjestochronaśrodowiska-art.3pkt16p.o.ś.).
Ochronieśrodowiskajakodobrawspólnegomatakżesłużyćroszczenieozwrot
nakładówpoczynionychwzwiązkuznaprawieniemszkodywśrodowiskuprzez
podmiot,którytejszkodyniewyrządził(art.326p.o.ś.).Wysokośćtakiegorosz-
czeniaograniczonazostaładoponiesionychuzasadnionychkosztówprzywró-
ceniastanupoprzedniego.Przyznanotakżeszczególneuprawnienieorganiza-
cjomekologicznym,któremogąwystępowaćdosąduzroszczeniem(podstawą
jestart.328p.o.ś.)ozaprzestaniereklamylubinnegorodzajupromocjitowaru
lubusługi,jeślitareklamalubinnyrodzajpromocjisprzecznesązart.80p.o.ś.
Zgodnieztymprzepisemreklamalubinnyrodzajpromocjitowarulubusługinie
powinnyzawieraćtreścipropagującychmodelkonsumpcjisprzecznyzzasadami
ochronyśrodowiskaizrównoważonegorozwoju,awszczególnościwykorzy-
stywaćobrazudzikiejprzyrodydopromowaniaproduktówiusługnegatywnie
wpływającychnaśrodowiskoprzyrodnicze.
Ustawaprawoochronyśrodowiskazmodyfikowaławpewnymzakresiekla-
syczneinstrumentyodpowiedzialnościcywilnej,dokonanobowiemposzerzenia
odpowiedzialnościnazasadachokreślanychwart.435k.c.(odpowiedzialność
nazasadzieryzykazaszkodyspowodowaneruchemzakładulubprzedsiębior-
stwafunkcjonującegozwykorzystaniemsiłprzyrody).Zgodniezodpowiednimi
przepisamiustawyzawartymiwart.324p.o.ś.,jeśliszkodęwyrządziłzakład,na
tereniektóregoznajdująsięsubstancjeniebezpiecznegrożącepowstaniempo-
ważnejawariiprzemysłowej,tozakładtenodpowiadabezwzględunato,czy
jestwprawianywruchzapomocąsiłprzyrody.Ustawapotwierdzaznanąjużod
dawnawdoktrynieiorzecznictwiezasadę,zgodniezktórąodpowiedzialności
zaszkodywyrządzoneoddziaływaniemnaśrodowiskoniewyłączaokoliczność,
żedziałalnośćbędącaprzyczynąpowstaniaszkódjestprowadzonanapodstawie
decyzjiadministracyjnejiwjejgranicach.
Natomiastpodstawoweinstytucjeprawnekodeksucywilnego,określająceodpo-
wiedzialnośćcywilną,pozwalającenadochodzenieroszczeniazaszkodętakże
wdziedzinieochronyśrodowiska,zawartesąwprawierzeczowymiprawiezo-
bowiązaniowym.Cywilnoprawneśrodkiochronyśrodowiska,regulowaneprze-
pisamikodeksucywilnego,możnapodzielićnadwiegrupy:
1)środkidającepodstawędoroszczenianegatoryjnego,woparciuoart.222§
2k.c.wzwiązkuzart.144k.c.oraznaart.439k.c.(środkiprewencyjne),
2)środkidającepodstawędouzyskaniaodszkodowania,opartenaart.435k.c.
i415k.c.(środkikompensacyjne).
Artykuł222k.c.dajepodstawędozłożeniaskarginegatoryjnej,polegającejna
roszczeniuwłaścicielanieruchomościprzeciwkoosobienaruszającejwłasność
winnysposóbniżprzezpozbawieniewłaścicielafaktycznegowładztwanadrze-
czą,przywróceniestanuzgodnegozprawemiozaniechanienaruszeń.Zapo-
mocąskarginegatoryjnejmożnanp.domagaćsięwstrzymanialubograniczenia
emisjigazówlubpyłów,zaprzestanianadmiernegohałasu.Roszczenieoparte
naart.439k.c.macharakterwyraźnieprewencyjny,służyzapobieżeniugrożącej