Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Istotaodpowiedzialnościprawnej
29
Rozdział1
WPROWADZENIEDOPROBLEMATYKI
ODPOWIEDZIALNOŚCIPRAWNEJ
1.1.Istotaodpowiedzialnościprawnej
Samopojęcieodpowiedzialnościwywołujeznaczneemocjespołeczne.
Jednocześniejestwyjątkowosporneizagmatwane,używanewwielu
znaczeniachikontekstach,pochodzizesferynietylkoprawa,lecz
takżefilozofiiietyki,wreszciejestużywanewjęzykucodziennym,
awtedyjestzazwyczajzabarwionemoralnie.
JakzauważyłniegdyśfilozofietykHenrykJankowski,wjęzykuco-
dziennympojęcieodpowiedzialnościfunkcjonujewconajmniej
dwóchznaczeniach.Wpierwszymokreślenienodpowiedzialny”(iod-
wrotnie-nnieodpowiedzialny”)wodniesieniudoczłowiekafunk-
cjonujejakoocena.Człowiekodpowiedzialnytomniejwięcejtyle
coczłowiek,naktórymmożnapolegać.Człowieknieodpowiedzialny
natomiasttoczłowiekniegodnyzaufania,naktórympolegaćnie
można.Wdrugimznaczeniuprzezodpowiedzialnośćmożnarozu-
miećelementfunkcjonowaniakontrolispołecznej.Odpowiedzialność
tostanrzeczy,wktórymintencjeiskutkidziałaniasąpodstawąoceny
człowiekaprzeztych,którzyzjakichśwzględówsądotegoupraw-
nieni.Wstrukturachspołecznychmożnasensownieżądaćodinnych
ludzipewnegosposobuzachowania,awięcdziałaniaczyzaniechania.
Korelatemowejmożliwościżądaniajestuprawnienieinnychludzi
dooceny,czytenotoczłowiekdziałałzgodniezeswoimmiejscem
wspołeczeństwie,zawodemifunkcją,czyteżnie.Orzekanieotym
