Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iróżnicowaniapozwalanauzyskaniejednolitejkoloniikomóreknabłonkabarwni-
kowegosiatkówki(retinalpigmentepithelium,RPE).
Kontrowersjiniebudząnatomiasttzw.indukowane,pluripotencjalnekomórki
macierzyste(inducedpluripotentstemcells,iPSC).W2006rokuTakahashiiYama-
nakawykazali,żekońcowozróżnicowanefibroblastymogąodzyskaćmłodzieńczy
wzórmetylacjiistająsiękomórkamiiPSC,któreodzyskujązdolnośćdoregene-
racji.Młodzieńczywzórmetylacjiprzywracanoprzezwprowadzaniedokomórek
hodowanychinvitroczterechaktywnychgenów:OCT4,SOX2,KLF4iMYC,które
aktywowałyenzymydemetylująceDNA.Odtegoczasuwprowadzonowieleproto-
kołówuzyskiwania,hodowliiróżnicowanialudzkichkomórekiPSC.
Prowadzoneobecniebadaniapozwalająnietylkonawyprowadzeniespecyficznych
liniikomórkowych,np.fotoreceptorówlubkomórekRPE,lecztakżenatworzenie
tzw.organoidówsiatkówkowych.totrójwymiarowestrukturyzłożonezróżnych
typówkomóreksiatkówki,charakteryzującesięwarstwowościąprzypominającą
występującąwoku.Nadalproblememjestosiągnięcieodpowiedniejdojrzałości
fotoreceptoróworazichbezpośredniegokontaktuzkomórkamiRPE,copozwoliłoby
nauzyskaniezadowalającejwrażliwościnaświatło.
1.5.3.
Elektroniczneimplantysiatkówkowe
Elektroniczneimplanty(protezy)siatkówkowezostałyzaprojektowanezmyślą
ozastąpieniuuszkodzonychlubutraconychfotoreceptorówistymulacjizachowanych
komórekzwojowychsiatkówki.Byłyonedotejporystosowanegłównieupacjentów
zzaawansowanymistadiamichoróbdystroficznychsiatkówkiorazzwyrodnienia
plamkizwiązanegozwiekiem,uktórychsiatkówkawewnętrznapozostajeprak-
tycznienieuszkodzona.
Mechanizmpozwalającyzastąpićutraconefotoreceptoryopierasięalbonabez-
pośredniejstymulacjielektrycznej,albonafotodiodach.Bezpośredniastymulacja
elektrycznawymagazewnętrznegosystemuodbioruobrazu(kamery),któryjest
przekształcanyprzyużyciuspecjalnegoalgorytmuwsygnałelektrycznywysłany
dowewnętrznegosystemuelektrodzałożonychnasiatkówce.Wprzypadkusyste-
mówfotowoltaicznych(fotodiod)sygnałelektrycznyjestbezpośredniogenerowany
przezimplantowanąsiećmikrofotodiod,doktorychpobudzeniastosujesięświatło
widzialnelub(częściej)podczerwone.
Podwzględemlokalizacjiimplantydzielisięna:nasiatkówkowe,podsiatkówkowe,
nadnaczyniówkoweiśródtwardówkowe.Najlepszeefektyuzyskujesię,stosując
24
10Wprowadzeniedooftalmogenetyki