Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
ipedagoga,wykładowcyszkółpijarskich,wydanawKra-
kowiew1783roku:
ZWIERZYNIEC-iestmieysce,doktoregoułowionezwie-
rzętażywopuszczająsięichowajądlazażyciaonychwkaż-
dymczasie.Gdzieiednakdrapieżnychzwierzątmieścićnie
można,chybanaosobnymmieyscu.Panowiedlaokazałości
powielkichzwierzyńcach,robiąfontanny,yrozstawiaią
Posągidomyślistwastosującesię.Ażeobmurowaniejest
kosztowne,oparkanienienietrwałe,więcnaylepieyZwierzy-
niecobsadzićdrzewamitakgęsto,abysięwczasiedrzewa
zsobązrosły,ynazawszegoopasywały.PrzedtymwPolszcze
byłybardzowielkieypięknezwierzyńce,którePanowie
utrzymywalidlaswoieyrozrywki,aleterazprzezwojny
izamieszaniawKrajuczęste,sąspustoszone80.
WspółautorkązacytowanegodziełabyłaAnnaPaulina
zSapiehówJabłonowska(1728-1800),którasamaprowadziła
wSiemiatyczachznanygabinetosobliwości,awłaściwie
jednozpierwszychmuzeównaturynaziemiachpolskich.
Znajdowałasięwnimniezwykła-jednaznajbogatszych
wEuropie-kolekcjaminerałów,unikatowychokazówflo-
ryifauny,atakżeeksponatówgeologicznych
81.Notabene
AnnieJabłonowskiejcytowanaencyklopediaprzyrodnicza
zostałazadedykowana.Walfabetycznymporządkuzostały
wniejzaprezentowanezwierzęta,roślinyimineraływystę-
pującewRzeczypospolitejObojgaNarodów.Pojawiająsię
tamteżhasłazwiązaneszerzejznaukamiprzyrodniczymi,
jakchociażbycytowanywyżejopiszwierzyńca.Jakwynika
zprzytoczonegofragmentu,byłtorozległyparkdopolo-
wań,zazwyczajwjakiśsposóbogrodzony,wktórymtrzy-
manożywezwierzęta,pochwyconedlawłasnejwygody,aby
możnabyłoznichpozyskiwaćmięsoiskóry.Oczywiście
80
S.Ładowski,HistoryaNaturalnaKrolestwaPolskiego,CzyliZbior
krotki[ł]Zwierząt,RoślinyMinerałow[ł],IgnacyGrebel,Kraków
1783,s.204-205.
81
J.Bąk,AnnaPaulinazSapiehówJabłonowska-kolekcjonerka,przy-
jaciółkanauk,inicjatorkaprzemian,w:SłynnekobietywRzeczypospoli-
tejXVIIIwieku,red.A.Roćko,M.Górska,MuzeumPałacuKróla
JanaIIIwWilanowie,Warszawa2017,s.158.
