Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Dzikość,któradotejporypozostawałaniezbadana,dzięki
rozwojowinaukistanowiłaobszareksploatacjiinowych
odkryć.Takpojmowanyantropocentryzmstawiałna
pierwszymmiejscupotrzebyczłowiekairealizowanieich
wszelkimimożliwymiśrodkami,takżezeszkodądlainnych
żywychgatunków.
InaczejprzedstawiałtęrelacjęMicheldeMontaigne
(1533-1592).Niejednokrotniewidziałpodobieństwoczło-
wiekadowybranychgatunkówfauny:nżewiększazachodzi
różnicamiędzyczłowiekiemaczłowiekiemniżmiędzy
zwierzęciemaniektórymczłowiekiem”
5
.Nieprawdą
jest,jakutrzymywał,żeświatstworzonyjestjedyniedla
ludzi-istotmyślących.Uważał,żewszyscy,którzyza-
mieszkująZiemię,sądziećminaturyinależyimsięrówne
traktowanie.Sprzeciwiałsięwyzyskowizwierząt,aświat
postrzegałjakodoskonaleuporządkowanymechanizm,
któregopodporządkowywanieświadczyjedynieoludz-
kiejpyszeijestpoprostuwyrazempróżnościigłupoty
6.
Natomiastzanajważniejszyceldziałańczłowiekauznawał
chęćzgłębieniategoporządkuiżyciezgodniezzasadami
przyrody.Wzwierzętachwidziałpartnerówczłowieka
wpoznawaniutegoświata.Ceniłjezawiernośćiprzyjaźń,
atakżezarozumność,którąodróżniałodludzkiegorozu-
mu,alezarazemwidziałwniejboskipierwiastekintelektu
7
.
Krytykowałtych,którzypostrzegalizwierzętajakoistoty
bezrozumne,niezdolnedokomunikacjiiwyrażaniawła-
snychpotrzeb.
Filozofzdawałsobiejednaksprawęztego,żejegopo-
stawaniespotkałasięzszerokimprzyjęciem.Bolałogowy-
korzystywanieinnychgatunków,traktowanieichwsposób
środowiskunaturalnemuzperspektywyorganówścigania,red.W
.Pływa-
czewski,A.Nowak,M.Porwisz,WydawnictwoWyższejSzkołyPolicji
wSzczytnie,Szczytno2017,s.302.
5
M.deMontaigne,Próby,przeł.T.Boy-Żeleński,WydawnictwoHa-
chettePolska,Warszawa2009,s.192.
6
W
.Tyburski,Człowiekiświatzwierzątł,s.13.
7
M.deMontaigne,Próby,s.193.
