Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ArkadiuszDymowski
andAlexanderIIItheGreat.15Thesecoinswould
havebeenmintedforanextendedperiodafterthe
deathoftheserulers,whichmakesthe4
th
-century
attributionofthesespecimensopentodoubt.They
couldrepresentlaterissues(posthumousrather
thanlifetimeissues).Itisalsonotablethatthese
coinsservedasaprototypefornumerousimita-
tions.Thisappliesalsotothevariouslybarbarized
coinsissuedinEuropebyCeltsandotherbarbar-
ianpeoples,
16
somethingthatisaddressedlateron
inthischapter.Thenextrelativelylargegroupof
coinsfromcentralandeasternpartsofEuropeare
tetradrachmsofThasosofthelate2ndcenturyBC
andtheirimitations,17andalso,somecoinsfrom
Thrace.
18
Findsof5
th
-1
st
BCcenturycoinsofGreek
citiesontheBlackSeacoast,includingthenorth-
ernpartofAsiaMinor,fallintoastraightforward
pattern-thesmallerthedistancefromtheBlack
Sea,thegreaterthenumberoftheirnds,the
farthertothenorth-west,thesmallerthenum-
berofthesends.19OtherGreekcoinsfoundin
CentralandEasternEuropearecoinsfromGreece
properandfromcentresontheAegeanSea,
20
from
easternregionsoftheHellenisticworld,including
theissuesoftheSeleucids.21Finally,afairlylarge
groupincludescoinsofDyrrachiumandApollonia
ontheIllyriancoast.22
ItisimportanttonotethatndsofGreekcoins
frombeforetheturnoftheeraarerareinCentral,
EasternandNorthernEuropeandmostlyturnup
singlyoraspartofsmallgroups.Theyshowasub-
stantialvariationintheirmintsanddateofissue.
ThismakesthediscoveryofanyGreekcoininour
regionnotentirelyunfeasible,althoughobviously
muchmorelikelyhereisthediscoveryhereofe.g.
ofaMacedoniancoinofPhilipIIorAlexanderIII
thanthediscoveryofanancientPersiancoin,
althoughsomerarespecimensofthesehavesur-
facedaswell.
23
LargerassemblagesofGreekcoins,
rangingfromadozenorsotoasmanyasafew
dozen,havebeenrecordedinCentralEuropeonly
insettlementsitesassociatedwiththeCelts,24for
example,atNěmčiceinMoraviadiscussedbelow.
InNorthernEurope,ndsofthesecoinsarealmost
neverrecorded,apartfromDenmarkwheretwenty
orsospecimenshavecometolight,someofthem
15Mielczarek1989,pp.35-52;Mielczarek2008,pp.20-21.
16Woźniak1984,pp.24-25;Mielczarek1989,pp.46-47.
17Mielczarek2008,pp.20-21.
18Mielczarek1989,pp.52-57.
19Ibidem,pp.65-81;Mielczarek2008,p.21.
20Mielczarek1989,pp.58-63.
21Ibidem,pp.83-101.
22Ibiedm;pp.63-65.
23Ibidem,pp.81-82.
24Čiśmář,Kolniková,Noeske2008,pp.663-690;Militky2013,
pp.43-46;Rudnicki2014,pp.32-52.
Monetytebyływybijaneprzezdługiokrespo
śmiercitychwładców,wzwiązkuzczymniema
pewności,czyegzemplarzezeznaleziskzostały
określonejakoIV-wieczneprawidłowo,czyteżbyły
toegzemplarzebiteźniej.Należyrównieżbrać
poduwagę,żemonetytebyłypierwowzoremdla
licznychnaśladownictw.Dotyczytotakżemonet
omniejszymlubwiększymstopniubarbaryza-
cjiemitowanychprzezCeltówiinnebarbarzyń-
skieludywEuropie16,doczegojeszczepowrócę
wdalszychpartiachrozdziału.Kolejnągrupą
monetstosunkowoczęstoznajdowanychwśrod-
kowejiwschodniejczęściEuropysątetradrachmy
ThasoszkońcaIIw.przedChr.iichnaśladow-
nictwa17,atakżeinnemonetyzterenuTracji18.
JeślichodzioznaleziskamonetzV-Iw.przed
Chr.pochodzącychzośrodkówgreckichpołożo-
nychnadMorzemCzarnym,wtymwłnocnej
częściAzjiMniejszej,możnazaobserwowaćprostą
prawidłowość-imbliżejMorzaCzarnego,tym
więcejznalezisk,imdalejnałnocnyzachód,
tymznaleziskjestmniej19.Innemonetygreckie
znajdowanewEuropieŚrodkowejiWschodniej
tomonetyzGrecjiwłaściwejiznadMorzaEgej-
skiego20orazemisjezewschodniejczęściświata
hellenistycznego,wtymmonetySeleukidów
21
.
Ponadtowśródznaleziskmożnawyróżnićcał-
kiemlicznemonetyzDyrrachiumiApoloniina
wybrzeżuiliryjskim22.
Wartopodkreślić,żemonetygreckiesprzed
przełomuerystanowiąwEuropieŚrodkowej,
Wschodniejiłnocnejrzadkieznaleziskoizwykle
sąodkrywanepojedynczolubwniewielkichzespo-
łach.Sąonebardzozróżnicowanepodwzględem
mennicichronologiiemisji.Ztegowzględunie
możnacałkiemwykluczyćznalezienianaintere-
sującymnasobszarzejakiejkolwiekmonetygrec-
kiej,choćoczywiścieodkrycietutajdlaprzykładu
monetymacedońskiejFilipaIIlubAleksandraIII
jestznaczniebardziejprawdopodobneniżznalezie-
nieantycznejmonetyperskiej-nawetjeśliitakie
siętubardzosporadycznietraają23.Liczniejsze
zespołymonetgreckich-pokilkanaście,anawet
kilkadziesiątsztuk-zarejestrowanojedyniena
stanowiskachosadniczychłączonychzCeltami
wEuropieŚrodkowej
24
,jakopisanenieconiżej
NěmčicenaMorawach.WEuropiełnocnej
monetytakieprawiewogóleniewystępują,poza
16Woźniak1984,s.24-25;Mielczarek1989,s.46-47.
17Mielczarek2008,s.20-21.
18Mielczarek1989,s.52-57.
19Ibidem,s.65-81;Mielczarek2008,s.21.
20Mielczarek1989,s.58-63.
21Ibidem,s.83-101.
22Ibidem,s.63-65.
23Ibidem,s.81-82.
24Čiśmář,Kolniková,Noeske2008,s.663-690;Militky2013,
s.43-46;Rudnicki2014,s.32-52.
20