Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Wksiążcetejprzedstawiamymetodębadawczą,któraopierasięnazałożeniu,żenazwy
własneznaczą,awwymiarzespołecznym-działają.Przyglądamysięonimomróżnych
kategoriiwichotoczeniutekstowymidyskursywnym-awięcnazwomwużyciu.
Interesująnasnazwywkonkretnychwypowiedziach,nazwyużytenieprzypadkowo,
nazwystanowiąceniekiedyoś,aczasamitłoumożliwiającedotarciedorzeczywistej
wartościsemantycznej,pragmatycznej,ideologicznej,aksjologicznejiperformatywnej
komunikatówjęzykowych.Przyjęcietegorodzajuoptykibadawczejuprawnianas(co
będziemyudowadniaćnakartachtejksiążki)dopodtrzymaniaprawdziwościwyjścio-
wegozałożenia,choćbyćmożeostrożniejbyłobynapisać,żenazwywłasnenietyle
znaczą,co-nznaczą”
.
Przyjęcietakiejtezyniejestjednak(jakbysięmogłowydawać)radykalnymodrzu-
ceniemugruntowanejteoriionomastycznejnakazującejwidziećwnazwachwłasnych
jednostkijedynieidentyfikujące,referencyjne,exdefinitionepozbawioneznaczenia
leksykalnego(por.Kaleta1998).Niemamywątpliwości,żepodwzględemsemantycz-
nymnazwyróżniąsięodwyrazówpospolitychiwtejkwestiinaszestanowiskobędzie
zgodneztradycyjnymipoglądami-oilebędziemypamiętać,żeówbrakznaczenia
ijednostkowewskazywaniecechujenazwywypreparowanezrzeczywistychtekstów
iodnichodizolowane,nazwyrozpatrywanenaabstrakcyjnymplaniesystemowymjako
elementyleksykonu(Rutkiewicz-Hanczewska2013:13;Rutkowski2013).Wnaszej
książcetęteoretycznąperspektywępozostawiamyjednaknaboku.
Zasadnicząpłaszczyznęniniejszychrozważańkształtujedyskursrozumianyjako
społecznieusankcjonowanedziałaniezapomocąjęzyka,podejmowaneirealizowane
wformiemówionejlubpisanejprzezaktorówspołecznychwkonkretnymotoczeniu
wyznaczanymprzezreguły,normyikonwencjespołeczne(Wodak2011:16;pojęcia
tekstuidyskursu-kluczowedlanaszychrozważań-definiujemyidoprecyzowujemy
wrozdziałachteoretycznych).Rozumieniedyskursujakopraktykspołecznychczydzia-
łańkomunikacyjnychwarunkujezkoleihipotezę,żekażdeużytewramachzachowań
komunikacyjnychwyrażeniejestnieprzypadkoweiżemożeonoodgrywaćistotnąrolę
wopisieskutecznościtychdziałań,atakżeinterpretowaniuintencjiaktywnegonadawcy.
Dotyczytorównieżnazwwłasnych.Uznajemy,żeelementyobuwielkichklasleksykalnych
(nominaappellativainominapropria)podlegająpodobnymmechanizmomdyskursyw-
no-komunikacyjnym-wtymsensie,wpodobnysposób,mogąwłaśnienznaczyć”
.
5
