Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
czymjesteśmy?”,amateriałemdlatychposzukiwańbędziefilozofiaNie-
tzschegoiFoucaulta.Interesujenasnamysłnadpewnąwizjąistotyludz-
kiej.Przyjęcietychzałożeńbędziemiałokonsekwencjezarównoteoretycz-
ne,jakimetodologiczne.Chcemypójśćdrogąjaknajbardziejtradycyjnej
argumentacji(inienaprzekórpatronomtychrozważań,ponieważjestto
wybórczystometodologiczny),wymagającejanalizytekstu,niezaś–do-
minującejobecniewpedagogice–rekontekstualizacji.Tymsamymanali-
zacałościdziełaobufilozofów,czyteżraczejpróbatakiejanalizy,jawisię
jakowybóruzasadniony.Całościoweujęciemyślipodyktowanejesttak-
żesamymzagadnieniemHistotyludzkiej”.Wydajesiębowiem,żeodpo-
wiedźnapytanieoczłowiekaniebyłabypełnaisatysfakcjonująca,gdyby
niedotyczyłacałościdorobkuinieuwzględniałarozwojuorazprzemian
zachodzącychwewnątrzdzieła.Wymagaonazatem,możliwienajszersze-
go,prześledzeniaposzczególnychokresówmyśliobufilozofów,atakże
uwzględnieniazarównoNachlassuwprzypadkuNietzschego8,jakilicz-
nychwywiadówudzielanychprzezFoucaulta.Tępotrzebęcałościowejper-
spektywypodkreśladodatkowoto,żezarównomyślNietzschego,jakiFou-
caultanależądoniełatwychizawikłanych;zamiastjednoliniowejnarracji,
badacznapotykapełenpułapeklabirynt.Pułapek,któreswąotwartością
wręczkuszą,abynaprzykładkoncepcjęnadczłowiekaująćjakowezwanie
dosamorealizacji,czyopisanąprzezFoucaultatroskęosiebiestarożytnej
etykipotraktowaćjakoprzykładdonaśladowania.Tymczasemostrożność
iczujnośćbadawczapowinnystaćsięistotnymiwskazówkamiHmetodolo-
gicznymi”.Uprawianieswoistejgryzczytelnikiemjestbowiemintegralną
częściąNietzscheańskiegoiFoucaultowskiegodzieła.JakpowiadałZara-
tustra:HJajestemporęcząnadrwącąrzeką;chwytajsię,ktomoże.Waszą
podporąjednakniebędę”9.Możesięzatemokazać,żewątekpozornie
porzucony,powracapóźniej,przybierającodmiennykształtiuzupełniając
poszukiwanieodpowiedzinapostawioneprzeznaspytanie.
Zewzględunakoniecznośćcałościowegoujęciadzieła,niesposób
byłopominąć,awkonsekwencjinieuznaćzakonstytutywnądlapyta-
8RównoprawnetraktowanieniepublikowanychzażyciaNietzschegonotatekwciąż
budzisporyikontrowersje.NiedawnokwesfiętępodniósłŁukaszMusiał,podważającłódz-
kąinicjatywętłumaczeniaNachlassu.Zob.Ł.Musiał,Nietzscheponiewczasie,HPrzeglądPo-
lityczny”2013,nr121/122,s.188–191.
9F.Nietzsche,TorzekłZaratustra,tłum.S.Lisiecka,Z.Jaskuła,WydawnictwoODDO,
Łódź(brw.),s.41.
