Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
jakstanupojenia;dopókiwypowiadanesłowabędęczytelneizrozumiałe,
dopótybędziemyichsłuchać.
KwesinietzscheańskościdziełaFoucaultazostałpoświęconypierwszy
rozdziałksiążki.WdrugimskupiliśmysięnaHideałachwychowawczych”
obecnychwlozoiNietzschegoodgeniuszazmłodzieńczychprac,po-
przezideałprawdziwegoczłowiekawSchopenhauerzejakowychowawcy,
jakiwolnegoduchazokresuLudzkiego,arcyludzkiego,ażponadczłowie-
kauwikłanegowdionizyjskośćoraznaproblematycepodmiotuuźne-
goFoucaulta.ZabiegtenwprzypadkuNietzschegopozwoliłnazrozumie-
nietego,jakpewnewątkijegolozoinieginą,ajedyniezmieniająswą
postać.WprzypadkuFoucaultazaśistotnebyłoprzedewszystkimzdanie
sprawyzestarożytnejtroskiosiebie,abyźniejmóczapytaćowspółcze-
snąpostaćFoucaultowskiejetyki.RozdziałtrzecidotyczygurDionizosa
iAriadnyrozważanychjakokonceptylozoczne,warunkująceswoistą
Hkondycjęistotyludzkiej.Dopieronatakprzygotowanymgrunciebadaw-
czymmogłopojawićsiępytanieoistotęludzką,któremupoświęconyjest
czwartyrozdziałksiążki.WPodsumowaniuzaśzostałyujętepedagogiczne
implikacjedlatakskonstruowanejwizjiświatainassamych.
Jednocześnietrzebawyjaśnić,dlaczegozdecydowaliśmysięużywać
określeniaHistotaludzka”,które,sugerującwłaśniejakąśsubstancjalną
istotęrzeczy,wydajesięzupełnienieadekwatnedoanalizowanychtutre-
ści.Niemożnabyłojednakużyćokreśleńtakich,jakHczłowiek”czyHpod-
miot”,ponieważzostałyonebezpośrednioikrytyczniezaangażowane
wwywódobumyślicieli.HStworzenieludzkie”15nietylkobrzminiezręcz-
nie,leczponadtosugerujedomniemanegoHstwórcę”.WHjednostceludz-
kiej”rozbrzmiewazarównoHindywidualizm”,jakiHProtagorasowamiara”.
PozostaławięcHistotabezistoty”,cowprzypadkuNietzscheańskiejonto-
logiisiłokazałosięnietakimznówzłymwyborem.
Nakoniec,dodaćtakżenależy,żeistotnarolawtychrozważaniach
przypadłalozoiDeleuze’a.DeleuzjańskieodczytaniemyśliNietzschego
uznajemybowiemnietylkozanajbardziejtrafneinajpełniejoddająceza-
mysłsamegoNietzschego,aletakżezastanowiącekluczdoFoucaultow-
skiegonietzscheanizmu.Interpretacjitejmożnawprawdziewielezarzucić
(międzyinnyminiedostrzeganiewewnętrznychsprzecznościizamykanie
15JedenztłumaczytekstuFoucaultapodejmujezresztątakąpróbę,przekładającan-
gielskiehumanbeingniejakoHistotęludzką”,alejakoHstworzenieludzkie”.Zob.M.Fou-
cault,Podmiotiwładza,tłum.J.Zychowicz,HLewąnogą1998,nr10,s.174.