Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
Rozdział1.Kontekstproblemowyontycznegorealizmustrukturalnego
OTWjestnzasadniczoteoriogrupowe”
.CzywzwiązkuztymkoncepcjaWeyla
dajewsparcietezomOSR?Uważam,żetopytaniejestistotneztegowzględu,że,
jaksygnalizowałem,niemasatysfakcjonującegoujęciaOTWzperspektywyOSR
wwydaniugłównychzwolennikówtegostanowiska.
SposóbujęciaOTWprzezWeylawynikałzkilkumotywacji;skupięsięna
dwóch.Pierwszadotyczyłabłędnego,zdaniemWeyla,pojmowaniaprzezEinsteina
pomiarówodległościmiędzypunktamiczasoprzestrzennymiwkontekścieczaso-
przestrzeniogólnorelatywistycznej.BłądtenmiałwynikaćzzałożeniaEinsteina,
żepomiaryinterwałuczasoprzestrzennegomożnaprowadzićzapomocąprętów
sztywnychizegarów,co,zdaniemWeyla,prowadziłodo:1.problemumaterii:wy-
korzystaniewteoriiobiektów,prętówizegarów,którychteoriasamaniewyjaśnia,
aktóresąobiektamizłożonymiiwzwiązkuztymdynamicznymi,zmiennymi
zewzględunaswojąbudowęatomową7(Weyl1922:199);2.problemuporówny-
waniadługościdladowolnieodległychodsiebieparpunktówczasoprzestrzen-
nych.Weyluważał,żepierwszawersjageometriiafinicznej(Levi-Civita1916)
wkontekścieOTWpozwalaławłaśnienaporównywaniezesobądługości,atym
samymdefiniowaniejednostekdługościwsposóbniezależnyodsąsiedztwapunk-
tów.WgeometriiafinicznejLevi-Civitymożemymianowiciedokonywaćtakiego
przesunięciarównoległegodanegowektora,którezmieniajegokierunek,alenie
zmieniajegodługości.Wtymsensiedługośćwektora(wdanejprzestrzenistycz-
nej)jestniezależnaodstrukturyafinicznej.ZdaniemWeylajesttowadanietylko
geometriiafinicznejLevi-Civity,alenawetgeometriiabsolutnejRiemanna(Weyl
1922:97)!
PróbyrozwiązaniatychproblemówprowadziłyWeylawstronęsformułowa-
niawpełnilokalnejteoriiczasoprzestrzeni,czylitakiej,wktórejjednostkipo-
miarówzależąodpunktówpołożonychbezpośredniooboksiebie,tj.infini-
tezymalnieblisko.WzwiązkuztymWeylzmodyfikowałgeometrięafiniczną
Levi-Civitywtakisposób,byporównywaniedługościmogłoodbywaćsięwyłącz-
niedlapunktówdającychsiępołączyćprzesunięciamirównoległymi.Dokon-
strukcjinczystejgeometriiinfinitezymalnej”
,będącejrezultatemtejmodyfikacji,
Weylwprowadziłokreślonąsymetrięcechowania,proponującnoweujęcieme-
trykiczasoprzestrzennej:metrykęzcechowaniem8.Symetriecechowania(zob.
O’Raifeartaigh1986)charakteryzująsiętym,że
7Jesttoproblem,zktóregoEinsteinzdawałsobiesprawę(zob.Giovanelli2014)iktóry
rozpoznawał,domagającsiędynamicznegowyjaśnieniaprętówizegarów.Twierdziłnawet,że
mimoefektywnościkorzystaniazniezależnycheksplanacyjnieodobuteoriiwzględnościciał
nwymienionegogrzechuniemożnajednakuprawomocnić”(Einstein2001:30).
8Jednakże,jakzauważałWeyl,dodanasymetriacechowaniajestwpewnymsensienie-
zależnaodstrukturyafinicznej(Weyl1922:139).
