Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Operaadramatromantyczny:Mickiewicz–Krasiński–Słowacki
sji
13
.Takżeniewszystkiejegodziełacenionebyłyjednakowo.Przede
wszystkimwrecepcjiromantycznejnaeksponowanymmiejscuznalaz-
łasiętwórczośćwokalno-instrumentalnareprezentowanaprzezopery
imszężałobnąRequiem,októrejKrasińskiwyrażałsięztakimza-
chwytemwliściedoDelfinyPotockiej:
Temudnitrzybyłemna„Requiem”Mozarta.[...]Nicpiękniejszegomniesłyszał,
arównejpięknościwrażenianiepowziąłem,jednodwarazywświecieoczyma:na
katedrzemediolańskiejiwVarennie.PowiadamCi,ten[sic!]„Requiem”ogarnął
mniewtedypojęciemstanuduszywniebieszczęśliwej.Zdawałomisię,żesłyszę
chóryumarłych,wołającezinnejprzestrzeni:„Nielękajsię,słuchajnasipomyśl,
czymmy,kiedygłosynaszetakbrzmiećmogą”.Iwrzeczysamej,czymtamuzyka
Mozarta?Otoprzejęciemsięartystycznym,genialnym,zatemprawdziwym,bo
gdzieduchwcałejswejpotędzetworzypiękno,tammusibyćiprawda;myśląopo-
grobowymświecieduszajegopodformąmuzycznąwtargnęławnieznanyrajitam
copojęła,tuprzyniosła!Gdybytamnicniebyło,powiedz,skądbytusiętakiakord
wziął,mówiącyotym,cotamjest?WtedyczłowiekbyłbyBogiem.AleBógjest
wieczny,aczłowieknimniejest.Więcczymżejest,kiedynieBogiem,aBogapojmu-
je?Musibyćnieśmiertelnym!„Requiem”Mozartajestjednymznajwyższychdowo-
dównieśmiertelnościduszy!
14
.
Wtychniecoegzaltowanychsłowachpoetazaprezentowałskompli-
kowanydowódnieśmiertelnościduszy,którymjestwedługniegopięk-
nomuzykiRequiemMozarta-muzykibędącejrewelacjąprawdwiecz-
nych,ponadziemskich.CytowanyfragmentlistuKrasińskiegojest
jednymzwieluprzykładówrozumieniaprzeztegopoetęsztukimuzy-
kijakotej,którazdolnajestdoprzekroczeniaograniczeńmaterii,aza-
temmożewyrazićprawdę.Gwarancjąistnieniaprawdywdzielearty-
stycznymjestzaśduchtworzącypiękno-duchbędącypierwiastkiem
nieśmiertelnym.
13TakjaktonaprzykładbyłozBeethovenem,któregousposobienieorazpewnecechy
twórczościidealniepredysponowałydotego,bystaćsięulubionymklasykiemromanty-
ków.Otym,jakgłębokodokonanezostałoprzesunięcieakcentówocenytwórczościtego
kompozytorazperspektywyklasycznejnaromantyczną,możeświadczyćfakt,iżpodziś
dzieńwopiniiwielulaikówdziełasymfoniczneBeethovenaprzynależąraczejdodzie-
dzictwamuzykiromantycznejniżklasycznej,a,cowięcej,traktowanesąjakprzykłady
muzykiprogramowej-skorotakgłębokozakorzeniłysięwpowszechnejświadomości
zwyczajowetytułyposzczególnychutworów(sonatyfortepianoweKsiężycowa,Patetycz-
na,Appasionata,symfonieEroica,Przeznaczenie,Pastoralna).
14Z.Krasiński,ListydoDelfinyPotockiej,t.I,oprac.Z.Sudolski,Warszawa1975;Mona-
chium,21października1841r.
~18~
