Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Operahistorico-iuridicaselecta
quodnoninueniuntursecularessacerdotes
quibuspossentconferriillabenefcia.Antunc
poterintconferriregularibusetreligiosisetiam
monachisindefectumseculariumsacerdotum,
etdicendumquodsic.
Cowięcej,wczytaniesięwtekstnaszegodziełkapozwaladostrzec-naco
dotądniezwróconouwagi-żeLekturajestdziełempowstałymwPolsce,anie
tylkowPolscewydanym.Wskazujenatokazusreguły6858,wktórymczytamy:
AliquisCracoviensisponovultcontraherecumaliquapuellapoznaniensis
matrimoniumnontameninpropriapersonavultpeterecivitatempoznanien-
semetibicumeacontrahereanpoterithocexpedireperunumprocuratoremad
hocspecielemmandatumabeohabentem(wyd.1524).
Jakwspomniano,od1491r.wUniwersyteciekrakowskimwykładanoreguły
prawa.Wykładyprowadziłnajmłodszywhierarchiifakultetujurystówprofesor,
każdorazowyseniorbursyDługosza(prawników)59.Lecturasupertituloderegulis
iurisstanowiłazapewne,publikowanywłaśniedlapotrzebkrakowskichscholarów,
podręcznikregułprawa
60
.Cieszyłsiędużąpoczytnością,oczymdobitnieświadczy
liczbawydań.
58
Zapolskimpochodzeniemomawianegodziełkaprzemawiatakżefragmentreg.45,który
stanowiprzeróbkęzDinusadeMugello(DeregulisiurisinSexto),przedewszystkimprzezzmianę
nazwjednostekmonetarnych:
Lectura
Dinus
Primoexverisimilitudine.Secundoexeoquod
....namprimoexverisimilitudimeubigratia,
plerumquefericonsueuit.Exemplum,sivendo
vendotibilibrumproXetegovenditordicome
alicuilibrumprodecemflorenisetegovenditor
consensissedeXlibristornensisettuemptor
dicomesensissedeungaricalibusetemptor
deXlibrisperusinorumsensissetedicis
renensibus.Iamoriturdubitatiodequibus
dubitaturdequampecuniavideaturactum.Et
florenisvideaturactum.Etdiciturhic,quod
dicitur,quodprimoinspiceredebemus,idquodest
primodebemusinspicerequodestverisimilius.
verisimilius;namsilibravaletXlibrasturonensis
Namsicommuniestimationevaletliberdecem
actumvideaturverisimiliterdetornesis.Sidecem
ungaricales,tuncactumvideturverisimiliterde
perusinorum,tuncvideaturactumdeperusinis.
decemungaricalibuis.Siautemvaletdecemre-
Sedsicommunisextimatiolibremediumteneat,
nensescommuniestimationequiaitavendit,tunc
itaquodnonapparebatcuiessetproximior,tunc
videturactumdedecemrenensibus.Siautemde
sequimurconsuetudinenregionis,uthicetl.1.
communiestimationenonapparet,tuncsequenda
semperinstipulationibusetadideml.dere.du.
estconsuetudoregionis.NamapudnosinWisn
1.i.et1.utrum§quasitumetedtrab.1.quotiens.
anomineforenisecundumloquendiusumvenit
renensis.
FlorenywęgierskieireńskiebyłyużywanewPolscewXVIw.
59Zob.przyp.33.
60Por.S.Estreicher,Kulturaprawnicza,s.46.OpowiązaniuLekturyzkrakowskąWszechnicą
świadczytakżekazusreg.49(Quidamscholarhuiusstudiiexcessitcontrastatutauniversitatis),atakże
herbAkademiiKrakowskiejnakarcietytułowejwwyd.z1537r.(Zob.K.Estreicher,Bibliografa
polska,t.XXIs.138).
