Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KrakowskikomentarzregułprawazpoczątkuXVIwieku
41
nazwiskowystępujeprawieprzykażdejregule,zazwyczajwpostacialegatu:Joan.
an.inmerc.(Quaestionesmercuriales),atakżeJoan.an.inglo.(GlossainSextum).
Nadto-wśródautorytetówpowoływanychwkrakowskimwykładzieregułwy-
stępująpisarzetworzącypóźniejodJanaAndrzejowego,jakjegouczeńPawełde
Liazaris(†1356)
53
czysłynnikomentatorzy:Bartolus(†1357)
54
iBaldus(†1400)
55
.
AutorstwoJanaAndrzejowegowykluczadefinitywnieporównanieLektury
zdziełamitegojurystydotyczącymiregułprawa,awięcjegoglosądoLiberSextus
iQuaestionesmercuriales.KrakowskiejLekturyniemożnauznaćzastreszczenie
któregokolwiekztychdzieł.Glossa
56
różniłasięodnaszegowykładuregułsposobem
ujęcia;zawierałazasadniczotylkoobjaśnieniadoposzczególnychterminówprawnych
zlicznymiodsyłaczamidoinnychprzepisówprawaczyliteraturyprawniczej.Zresztą
regułombyłapoświęconajedyniejejniewielkaczęść(inVIo5,12Deregulisiuris).
DrugiewspomnianedziełoJanaAndrzejowego-Quaestionesmercuriales57
-byłowielkimkomentarzemsamychtylkoregułprawa.Zgodniezprzypuszcze-
niemS.Estreichera-rękopistegowłaśniedziełamógłbyćpodstawąwydania
UnglerowskiejLektury.Jednakżenawetpobieżneporównanieobuwykluczataką
możliwość;różniąsięonebardzopoważnie,zarównosamymukładem,jakitreś-
cią.DziełoJanaAndrzejowegozawierazgrupowanewporządkualfabetycznym
komentarzeposzczególnychregułprawakanonicznego,uzupełnionewykazem
regułzDigestównatęsamąliterę.Komentarzeobejmująpraktycznekwestie
wynikającezdanejregułyiichsolutiones.Oujęciuwykładuregułwkrakowskiej
Lekturzewspomnianowyżej.
Dlazobrazowania,żeniemamydoczynieniaztymisamymidziełami,wy-
starczyzestawićpoczątkowefragmentykomentarzydowolnejreguły:
Quaestionesmercuriales
Lecturasupertitulo
Inargumentum.LXXVIIIJo.mo.(Joannes
Inargumentum.Regula78.Hecreg.sumi-
Monachus)dicitponendumcasumperc.icut.
turexreg.Quepropternecessitatem.l.eo.ti.
decon.dist.i.etperc.quantos.deconsuetu.
Potestponicasusinterminisperc.i.lvdis.
Primagl.dicitundesumptaetponitexempla
Presupponoquodbenefciaregulariadebent
s.83
interserenssolucionemsuperfuitatis.Secundo
conferriregularibusetseculariasecularibus
no.exregulageneraliquoddeterminant.Inglo.
etmaximereligiosinondebenthabereadmin-
i.ibiquepropternecessitatemreceptasuntnon
istrationemecclesiarumsecularineeisdetur
debentinargumentumtrahi.Inprimaglo.ibi
materiavagandi.Etponaturquodesttanta
aliasnonliceret,hocideoquiaibiestprohibicio.
penuriaetdefectusclericorumsecularium
53Por.J.F.v.Schulte,DieGeschichtedesQuellen,s.246.
54Por.F.C.v.Savigny,GeschichtedesRömischenRechts,t.V
,s.151.
55Ibidem,s.228.
56Por.o.c.,wprzyp.12.
57
Quaestionesmercurialessuperregulisiuris,G.Lauer,Roma,1476(Bibl.Jag.Inc1491).Odziele
tymzob.F
.C.v.Savigny,GeschichtedesRömischenRechts,t.IVs.119-120;J.F.v.Schulte,DieGeschichte
desQuellen,s.216;S.Steling-Michaud,Joannesd)Andrea,col.90.
