Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Historia
ScenaprzyLePeletierstałasiępodwielomawzględamioperąwprawdziwie
nowym,XIX-wiecznymstylu.Wteatrzepieczołowicieodtworzonoukładwidow-
nizsaliprzyruedeRichelieuzpodwójnymikolumnami,łukamiiwielkąko-
pułą29.Przepychwnętrzakorespondowałzpreferowanątematykąwystawianych
dzieł.PrzyLePeletierodbyłosięwielewspaniałychpremier:OblężenieKoryntu
(1826)iMojżesz(1827)GioacchinaRossiniego(1792-1868),Faworyta(1840)
iŁucjazLammermooru(1846)GaetanaDonizettiego(1797-1848),Nieszporysycy-
lijskie(1855),Trubadur(1857)iDonCarlos(1867)GiuseppegoVerdiego.Byłyto
równieżczasyostatecznegoukształtowaniasięfrancuskiejgrandopérazasprawą
przedewszystkimDanielaFrançoisAuberaiGiacomaMeyerbeera.
Auber(1782-1871),uczeńCherubiniego,zrobiłbłyskotliwąkarieręmuzyczną.
Dwudziestegodziewiątegolutego1828rokuentuzjastycznieprzyjętojegoNiemą
zPortici.Byłtoefektwspółpracykompozytoraznajpopularniejszymfrancuskim
librecistąEugene)emScribe)em.Pięcioaktowabudowa,monumentalizm,rozbu-
dowanescenychóralneibaletowe,aleteżmuzykapełnapasjistałysięwyznacz-
nikamifrancuskiegostylu30.Popularnościdodawałygrandopérarównieżwpadające
wuchomelodie,wprzypadkuLamuettedePorticizwłaszczapopisowearietenora.
W1829rokuAuberzostałprzyjętywpoczetczłonkówparyskiejAkademii.Nawia-
semmówiąc,byłonjednymzniewielukompozytorów,którzyrównieswobodniera-
dzilisobiezrepertuarempoważnymilżejszym,czegoprzykłademjestwystawiony
w1830rokuwOpéraComiquekomediowyFraDiavolo.KolejnymsukcesemAubera
nascenieOperyParyskiej-chociażjużnietakspektakularnymjakNiemazPortici
-byłprzygotowanyw1833rokuwspólniezeScribe)emGustaveoulabalmasque,
pierwszazkilkuoperczerpiącychzhistoriizamordowaniaszwedzkiegokrólapod-
czasbalu,wcześniejszaodwspominanejjużwersjiVerdiego.Inscenizacjaspełniała
wszystkiezałożeniagrandopéra:obfitowaławefektownescenyzbiorowe,wstawki
baletoweirozbudowanefinały.W1842rokuAuberzostałmianowanydyrektorem
konserwatorium,aw1857-nadwornymdyrygentemNapoleonaIII.
NajczystsząformęgrandopérauzyskaławdziełachGiacomaMeyerbeera(1791-
1864).Tenutalentowanysynberlińskiegobankierarozwinąłwłasnystylłączący
elementywłoskie,francuskieiniemieckie.Wlistopadzie1831rokuodbyłosię
pierwszewykonaniejegoRobertaDiabła,napisanegowewspółpracyzeScribe)em.
Efektownaakcjapełnaduchówiwidmtrafiłacałkowiciewgustapubliczności.
Rozbudowanecharakterologiczniepostaciewyposażonezostaływpartiewokalne
stawiająceśpiewakomnajwyższewymagania.Sukcesprapremieryprzewyższył
wszystko,copamiętałabogatahistoriaOperyParyskiej31.Meyerbeernatychmiast
stałsięsławnyizyskałnowezamówienieoddyrekcjiOpery(nawystawionych
29lutego1836rokuHugenotów).SukcesyodniosłyrównieżProrok(1849)izreali-
zowanapośmiertnieAfrykanka(28kwietnia1865roku,dwatygodniepokolejnym
morderstwiewteatrze-tymrazempozabiciuprezydentaAbrahamaLincolna
wWaszyngtonie).
29Ibid.,s.141-142.
30PiotrKamiński,Tysiącijednaopera,PolskieWydawnictwoMuzyczne,Kraków2008,tomI,
s.27-28.
31Ibid.,tomI,s.934-935.
