Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarianChachaj,BogdanRok
Wstęp
Wśródspoczywającychdotądwrękopisiediariuszypodróżypowstałych
wXVIIIw.wyróżniasięobszernością,szczegółowościąorazdokładnościąinformacji
tekstnapisanyprzezpolskiegobożogrobcaJakubaLanhausa.Stanowionświadectwo
odbytejprzezniegow1768r.podróżydoRzymuijegopobytuwstolicyKościo-
łarzymskokatolickiegowlatach1768-1769.LanhausudałsiędoWiecznegoMia-
sta,abydopilnowaćtamrozstrzygnięciawRocieRzymskiejsporuswojegozakonu
zkapitułąkatedralnąwGnieźnieofundacjęszpitalnąwtymmieście.Przedmiotem
konfliktubyłydobrastanowiąceuposażenieszpitalagnieźnieńskiegoprzekazanego
wopiekęzakonowibożogrobców.Szpitalzostałufundowanyw1237r.przezWła-
dysławaodonicaiotrzymałwdarzejednąwieś.W1243r.jegosynowiePrzemysł
IiBolesławPobożnydodalimujedenaściewsi.Zczasembożogrobcyuzyskalitakże
innedobra.Przywspomnianymszpitaluzostałwzniesionykościółpodwezwaniem
św.Janaiklasztor1.
Wtymsamymczasie,coLanhaus,odbyłpodróżdoRzymuprzedstawicielstro-
nyprzeciwnej,kanonikgnieźnieńskiBaltazarPstrokoński,którytakżeutrwaliłją
wswoimpamiętniku.DlategodowydawanegodiariuszaLanhausazostałydodane
notatkiPstrokońskiego,dotyczącejegodrogiwłoskiejipobytuwRzymie2.Umiesz-
1S.Karwowski,Itinerariumbożogrobcagnieźnieńskiego,ks.JakóbaLanhausa,zr.1768,Po-
znań1890,s.6;idem,Gniezno,Poznań1892,s.178-180;M.Tobiasz,BożogrobcywMiechowie
(w800-leciesprowadzeniazakonudoPolski),nNaszaPrzeszłość.StudiazdziejówKościołaikultu-
rykatolickiejwPolsce”t.17,1963,s.52-53.
2B.Pstrokoński,PamiętnikiksiędzaPstrokońskiego,kanonikakatedralnegognieźnieńskie-
go,Wrocław1844,wyd.E.Raczyński,ObrazPolakówiPolskiwXVIIIwieku,t.19.Zob.także
M.Aleksandrowicz,PstrokońskiBaltazar,[w:]Polskisłownikbiograficzny,t.29,Wrocław-War-
szawa-Kraków1986,s.263-264;Z.Świechowski,BalcerPstrokońskiijegostosunekdoarchitek-
tury,[w:]Muzeumitwórca.Studiazhistoriisztukiikulturykuczciprof.drStanisławaLorentza,
red.K.Michałowskietal.,Warszawa1969,s.485-492;Z.Libera,Zdziejówpamiętnikarstwa
polskiegowXVIIIwieku.OnPamiętnikachksiędzaPstrokońskiego”,[w:]idem,Wiekoświeco-
ny.StudiaiszkicezdziejówliteraturyikulturypolskiejXVIIIipoczątkówXIXwieku,Warszawa
IX
