Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Meandryśredniowiecznejetnologii
MikołajOlszewski
11
określilibyśmyjakomniejszościowe,iconajmniejnieuprzywilejowane
wspołeczeństwieCesarstwaRzymskiego(mniejszościetniczneigrupyo
relatywnieniskimstatusiemajątkowymispołecznym),azdrugiejwykła-
dająprogramnowegoładuświata,drogicałemuchrześcijaństwuiwspól-
nywszystkimOjcomKościołaprogramkrólestwapowszechnego,nowe-
goporządkuspołecznegoimoralnegonaziemi.Czasem,azwłaszcza
wtrakciewłaściwegośredniowiecza,interpretowanotenprogramrów-
nieżjakonowyładpolityczny.Zpunktuwidzeniahistoriiantropologii
najważniejszewtejnowejwizjiludzkościjestpostrzeganiejejjakocało-
ściitocałościjednorodnejiintegralnej.Dożyciawnowymporządku
powołaniwszyscy,równieżbarbarzyńcy,którzyniebyliprzezpisarzy
starożytnychpostrzeganijakorównorzędnyskładnikludzkości.Müller
stwierdzawprost,żedopierochrześcijaństwopotraktowałobarbarzyń-
cówpoważnieiwłączyłoichwhistoriępowszechną,przyznającim
wniejistotnemiejsce.ZwłaszczazPaństwaBożegoAugustynamożna
wyczytaćprzeświadczenie,żetoprzedewszystkimdotychczasowibar-
barzyńcypowołanidobudowyKrólestwaNiebieskiegonagruzach
dawnegoporządku.Podsumowująctenfragmentrozważańnadnajogól-
niejszymizałożeniamiantropologiiśredniowiecznej,możnapowiedzieć,
żenajistotniejsząnowościąwprowadzonąprzezchrześcijaństwojestprze-
łamaniestarożytnejwizjiludzkościopartejnanieprzekraczalnymprze-
ciwstawieniukulturalnegocentrumskupionegonadbrzegamiMorzaŚród-
ziemnego(najpierwwGrecji,potemwItalii),barbarzyńskimperyferiom
(peryferiomtakgeograficznym,jakkulturowym)iwprowadzenienajego
miejscewizjijednejizistotyhomogenicznejludzkości,składającejsię
zwieluludów,alerównychwobecBoga.
Źródłeminnegoistotnegoskładnikachrześcijańskiegoobrazuświata
orazjegomieszkańcówbyłStaryTestament.ChodzituorelacjezKsięgi
Rodzajutłumacząceróżnorodnośćetniczną.PoczątekKsięgiRodzajuza-
świadczajednośćpochodzeniawszystkichludziitodwukrotnie.Popierw-
sze,wszyscyjesteśmydziećmiAdama,apodrugie,wszyscywywodzimy
sięzroduNoego.Szczególnietapowtórnagenezaludzkościmiaładonio-
słeznaczeniedladyferencjacjietnicznejiskutkiemtegokulturowej.Roz-
dział10KsięgiRodzajuzawieraopisgenealogiipotomkówSema,Chama
iJafetaorazprzydziałposzczególnymzichprzodkówróżnychziem.
Następnyzaś,11rozdziałzawieraopowieśćowieżyBabel,którakoń-
czysięopisemkaryBożejzesłanejnazadufanychwsobiebudowniczych
wpostacirozproszenialudzipowszystkichziemiachipomieszaniaich