Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Badaniaopowiadańustnych
21
czewyizolowaliznaturalnychnarracji,czyliustnychopowiadań
zwykłych,niewykształconychludzioichdoświadczeniachżycio‑
wych.Narracjędefiniowalijakometodęrekapitulacjiprzeszłych
doświadczeńprzezdopasowaniewerbalnegonastępstwazdań
donastępstwazdarzeń,którezaszływrzeczywistości.Według
pierwszejpracytychbadaczycałościowastrukturaopowiadania
składasięzorientacji(orientation),komplikacji(complicatingaction),
oceny(evaluation),rozwiązania(resolution)izakończenia-kody
(coda).Badanianawiększymkorpusietekstówpokazałyjednak,
żezanimnarratorzyrozpocznąopowiadaniewłaściwejhistorii,
nierzadkoprzedstawiająjejstreszczenie,toteżdopowyższegoze‑
stawuelementówskładowychpotocznychtekstównarracyjnych
WilliamLabov(1972)dodałjeszczejeden:gdywrozdzialept.The
TransformationofExperienceinNarrativeSyntaxwyliczakolejne
elementywpełniukształtowanegoopowiadania,rozpoczyna
odwprowadzenia(abstract).Labovwwieluswoichpracachdo‑
tyczącychnarracjinaturalnychzwracałuwagęnapewneistotne
składniki,któremuszązawieraćdobrenarracje:wyraźnieokre‑
ślonycelopowiadania(point)igodnyuwagitemat(pojęcietellabi-
lity).Szczególnynaciskpołożonowopisiepotocznychnarracjina
ocenę(evaluation)–elementulokowanyprzedrozwiązaniemakcji,
któregoistnieniewtekścieuzasadniawedługLabovacelowość
opowiadaniaiumożliwiawłaściwezrozumieniejegosensu.Dal‑
szebadanianadsposobamirealizacjiwtekstachelementówtejże
strukturyprowadzonebyływwielukrajachświata10.
Nagrunciepolskimanalizyopowiadańwystępującychwjęzy‑
kupotocznymprezentujądwiepracelingwistyczneanalizujące
fenomenrozmowy.JacekWarchalaujmowałopowiadaniewroz‑
mowiejakojedenztypówmonologowychreakcjirozwinięcia,
potocznenarracjedefiniowałjakowypowiedzinarracyjnewcho‑
dzącewskładdialogu,czylipowstającewsytuacjachnatural‑
10JakopraceinspirowanebadaniamiLabovaiWaletzky’egomożnawymie‑
nićm.in.:Polanyi,1985;Gülich,1970;Jefferson,1978;Quasthoff,1980;Gülich,
Quasthoff,1985;Fludernik,1996;Norrick,2000;Ochs,Capps,2001.Główne
kierunkibadańnadopowiadaniamiwrozmowiewrazzobszernąbibliografią
przedstawiaMonikaFludernik,2013.