Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
I.Znaczenieaspektówteoretycznychdlapraktycznejpsychologiisportu
wdoskonaleniuwynikusportowego(Kremer,Moran,2008).Mówiącjęzykiembar-
dziejwspółczesnym,Triplettprzyjmował,żerolaczynnikówpsychicznychwdosko-
naleniuwynikówsportowychpoleganauwalnianiuniewykorzystanegopotencjału
biologicznego,któryodpowiadazawykonanieczynnościruchowych.Wtensposób
organizmpobudzanyjestdosprawniejszegodziałaniasportowego.Podwpływem
określonychstanówpsychicznychdochodzidowzrostugotowościużyciatychzaso-
bów,którenormalnieniesąwykorzystywane.Tenmechanizmangażowaniapoten-
cjałubiologicznegozostałnazwanyprzezTriplettadynamogizmem.
Kolejnymbadaczemdoceniającymznaczeniezasobówpsychologicznychbyłzcałą
pewnościąFredericBartlett.Tenwybitnypsychologmiałszczególnąpasję–uwielbiał
gręwkrykieta.Prawdopodobnieonazadecydowałaojegozainteresowaniusięznacze-
niemczynnikówpsychologicznychdladokładnegowykonaniaczynnościruchowych
wczasietejgry(Kornspan,2009).Wprowadzoneprzezniegodopsychologiipojęcie
mentalnegoschematuruchowegookazałosięużytecznenietylkodladoskonalenia
grywkrykieta,aleteżwdoskonaleniudziałaniawkażdejdyscypliniesportu.Bartlett
przyokazjidokonałjednakczegośznacznieistotniejszego.Ukazałmianowiciezupełnie
nowyrodzajwpływuczynnikówpsychologicznychnadziałaniesportowe.OileTri-
pletttraktowałzasobypsychicznejakowtórnewstosunkudozasobówbiologicznych,
otyleBartlettprzypisywałimtakąsamąrolę–dobrzeukształtowanyschematruchowy
decydowałwprostolepszejtechniceruchu,awięcwpływałwtakimsamymstopniu
nawyniksportowy,jakbudowaciała,wydolnośćisprawnośćfizyczna.
Wpodobnysposóbdodziałalnościsportowejpodchodziłtwórcapsychologii
sportu–RobertGriffith.Niezależnieoddokonańorganizacyjnych(utworzenie
pierwszejnaukowejplacówkibadawczejwzakresiepsychologiisportu,prowadze-
niepierwszychwykładówztegozakresu,opracowaniepierwszegopodręcznika
zpsychologiisportu),wylansowałoncharakterystycznysposóbwykorzystywania
psychologiiwsporcie(Kroll,Lewis,1970).Polegałonnaposzukiwaniuwszelkich
czynnikówpsychologicznych,któremożnabyłobytraktowaćjakopsychologiczne
predyktorywynikusportowego.Wkładpsychologiiwdoskonaleniedziałalności
sportowejrozumiałondośćprosto.Zwszystkichmożliwychcharakterystykpsycho-
logicznychnależywybraćte,któredeterminująwynikiwposzczególnychrodzajach
sportu.Wzwiązkuztymnależyprowadzićbadaniaempiryczne,którepomogąwska-
zaćnaróżnicesportowcówwybitnych,przeciętnychorazsłabychwzakresiecech
psychicznych.Wzwiązkuztymwjegoprojekciebadawczymuwzględnionyzostał
wzasadziecałydorobekpsychologii,tj.uczeniesię,motywacja,relacjespołeczne
międzytreneremizawodnikiem,umiejętnościruchowe,zdolnościpsychomotoryczne
iinne.DodatkowąnowościąwpodejściuGriffithabyłowyraźnezwrócenieuwagina
dobórzawodnikówdookreślonychdyscyplinsportowychzewzględunaposiadane
zasobypsychiczne,atakżemożliwośćpowiększaniatychzasobówpoprzezspecjalny
treningmentalny.Wtensposóbpoziomwykonaniaczynnościruchowejmożnabyło
podnosićbezpośrednionacorazwyższypoziom.
