Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Użytecznośćwiedzyojacielesnymdlapsychologiisportu
17
jestdowyabstrahowaniaztego,conazywamyrealnościąsportową(zawody,trening,
widowniasportowa,sukcesyiporażkiwsporcie)istotnychproblemówpsycholo-
gicznychorazposzukiwaniauwarunkowańokreślonychstanówpsychicznychważ-
nychwuprawianiusportu.Odkrywającto,coistotnewsporciezpunktuwidzenia
psychologii,możnawykorzystaćtęwiedzęwkierowaniutądziałalnością,unikając
błędówidoskonalącjąwimięzapewnieniawarunkówdlaoptymalnegorozwoju
człowieka(Zaichkowsky,2007).
Podrugie,wykształceniepsychologiczneuczytakiegomyśleniaoczłowieku,
wktórymjestonzawszerozpatrywanywramachzłożonychrelacjiześrodowiskiem.
Traktujesięgojakonajistotniejszyelementekosystemuspołecznegoitylkowtym
kontekściemożnazrozumiećjegodziałalność.Człowiekdlapsychologiijesttakże
podmiotem,awięckimś,ktomamożliwośćwyboruekosystemu,wktórymżyje,
atakżemamożliwośćdostosowywaniagodowłasnychpotrzeb.Dlapsychologa
sportumatodużeznaczenie.Oznaczabowiemkoniecznośćzmienieniaiposzerzenia
perspektywybadawczej.Naukiokulturzefizycznejpreferująredukowaniesportowca
doorganizmu.Trochęprowokacyjniemożnapowiedzieć,żedlaprzedstawicielitych
naukzawodnikjestzwierzęciemsportowym,odktóregowymagasięzdyscyplinowania
ipełnegopodporządkowaniaprogramowitreningowemu,któryzostałprzygotowany
przeztrenera.Zawodnikmajasnosformułowanezadaniadowykonania,którychreali-
zacjipodporządkowujecałesweżycie.Wszystkotosłużyosiągnięciujaknajlepszych
parametrówfizjologicznych,którezkoleimajądoprowadzićdosukcesusportowego.
Psychologiajesttutajdodatkowymźródłemwiedzy,ułatwiającymosiągnięcietego
celu.Łatwomożnazauważyć,żeistniejezasadniczarozbieżnośćmiędzywizerunkiem
sportowca,jakiupowszechniłsięwśródprzedstawicielinaukokulturzefizycznej
iwizerunkiemsportowcawyprowadzonymzpsychologii.Jednymzpodstawowych
dylematówpsychologasportujestwybórodpowiedniegoztychwizerunków(Aoyagi,
Portenga,2010).Jeśliwybierzeonwariantzawodnikaspostrzeganegojakozwierzę
sportowe,towpiszesiędoskonalewoczekiwaniatrenerówidziałaczysportowych.
Jeśliwybierzewariantsportowca-podmiotu,staniesięniejakoficiałemobcym”
wsportowymotoczeniuzwszystkimitegokonsekwencjami.
Potrzecie,wątpliwościbudzitakżezakresdziałaniapsychologówsportu.Wra-
machnaukokulturzefizycznejzaakceptowanyzostałmodelsprowadzającyten
zawóddoobsługisportuwyczynowego(Miller,Ogilvie,Adams,2000).Bazując
jednaknawiedzypsychologicznejmożnawyobrazićsobieznacznieszerszyobszar
zastosowańtejdziedzinywiedzy.Obiektembadańioddziaływańpsychologicznych
niemusibyćtylkosportowiecijegotrener.Sportjakozjawiskopsychologicznewpły-
wanaaktywnośćruchowądzieci(autorytetysportowe),określasposóbspędzania
czasuwolnegoprzezludzidorosłych(wybórsportówrekreacyjnych,kibicowanie
nazawodach),umożliwiauzyskiwaniedochodówprzezwieluludzi(produkcja
sprzętusportowego,budowanieiobsługaobiektówsportowych),kształtujepre-
ferencjewzakresiewartości(identyfikacjazwłasnymkrajem,fairplay,dzielność).